"Εθελοντική μετανάστευση"
O πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου αναχώρησε από την Ουάσινγκτον, στο τέλος μιας επίσκεψης κατά την οποία αποκάλυψε ότι είχε προτείνει τον πρόεδρο Τραμπ για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Στη συνέχεια, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανάγγειλαν την παράδοση δεκάδων μπουλντόζερς και εκσκαφέων στην ισραηλινή κυβέρνηση, για να πραγματοποιήσει την «εθελοντική μετανάστευση» των Παλαιστινίων. Το σχέδιο είναι αυτό της λεγόμενης «ανθρωπιστικής πόλης» στη Ράφα, που ανακοινώθηκε νωρίτερα την προηγούμενη εβδομάδα από τον υπουργό Άμυνας Israel Katz.
Σύμφωνα με παρατηρητές πρόκειται για ένα τεράστιο στρατόπεδο εγκλεισμού, στο οποίο ο άμαχος πληθυσμός της Γάζας θα παραμείνει, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τη μεταφορά του έξω από τον θύλακα. Είναι αξιοσημείωτη η αντίδραση της ισραηλινής εφημερίδας Ha’aretz, σύμφωνα με την οποία, «ο ορισμός μιας πόλης που προορίζεται για χιλιάδες Παλαιστίνιους, ως "ανθρωπιστική λύση", κλειστής, υπό επιτήρηση, χωρίς δυνατότητα εξόδου, δεν είναι παρά μια ανατριχιαστική γλωσσική διαστρέβλωση».
Οι Financial Times αποκάλυψαν πρόσφατα (6/7), ότι είχε ανατεθεί στην BCG (Boston Consulting Group) η εκπόνηση και μελέτη ενός οικονομικού μοντέλου, για τη μετεγκατάσταση αμάχων εκτός της Λωρίδας της Γάζας. Σύμφωνα με ένα από τα σενάρια «περισσότεροι από 500.000 κάτοικοι θα εγκατέλειπαν τον θύλακα με «πακέτα μεταφοράς» αξίας 9.000 δολαρίων ανά άτομο, με συνολικό κόστος περίπου $5 δισ.
Το σχέδιο της BCG προέβλεπε την τοποθέτηση όλης της δημόσιας γης της Γάζας σε ένα καταπίστευμα, του οποίου τα περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσαν να μετατραπούν σε ψηφιακά tokens και να πωληθούν σε υποψήφιους επενδυτές (Yahoo finance, 7/7). Το σχέδιο προέβλεπε επίσης την προσφορά στους κατοίκους της Γάζας της ευκαιρίας να «συνεισφέρουν» την ιδιωτική τους γη στο καταπίστευμα, με αντάλλαγμα ένα ψηφιακό διακριτικό (token). Το διακριτικό θα έδινε στους κατοίκους το δικαίωμα σε μια μόνιμη κατοικία.
Στον σχεδιασμό συμμετείχε και το Ινστιτούτο Tony Blair, γεγονός το οποίο επέσυρε την αντίδραση Βρετανών βουλευτών, με αίτημα τη διερεύνηση της συμμετοχής του ινστιτούτου, από ειδική επιτροπή.
Είναι ενδιαφέρον, ότι η BCG αποκήρυξε το έργο, με την αιτιολογία, ότι τα στελέχη της τα οποία ασχολήθηκαν, είχαν παρασυρθεί σε λανθασμένες κατευθύνσεις. Το έργο είχε αναθέσει η εταιρεία Orbis της Ουάσινγκτον, για λογαριασμό του ισραηλινού think tank Tachlith.
ΗΠΑ και ΟΗΕ
Εν τω μεταξύ, η διελκυστίνδα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Francesca Albanese, ειδικής εισηγήτριας του ΟΗΕ για τα παλαιστινιακά εδάφη, εναντίον της οποίας το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ έχει επιβάλει κυρώσεις ad personam,συνεχίζεται.
H Ιταλίδα νομικός δημοσίευσε μια έκθεση, σύμφωνα με την οποία αμερικανικές και διεθνείς εταιρείες θα υποστήριζαν άμεσα ή έμμεσα τον ισραηλινό στρατό και την κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών της Γάζας και της Δυτικής Όχθης, καθώς και επενδυτικές εταιρείες, οι οποίες βοηθούν στη χρηματοδότηση του πολέμου.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πρόσφατα, ότι «Η πολιτική και οικονομική πολεμική εκστρατεία της Αλμπανέζε εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ δεν θα είναι πλέον ανεκτή». Στη συνέχεια επιβλήθηκαν στην ειδική εισηγήτρια από τις ΗΠΑ προσωπικές κυρώσεις.
Μπορεί η Ευρώπη να κάνει κάτι;
Σε έναν ενδεχόμενο υπαινιγμό υπεράσπισης της εισηγήτριας του ΟΗΕ, ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, επανέλαβε ότι «η ΕΕ υποστηρίζει σθεναρά το σύστημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ και λυπάται βαθιά για την απόφαση επιβολής κυρώσεων στη Francesca Albanese». Η ΕΕ, πρόσθεσε, «συνεχίζει να υποστηρίζει τις προσπάθειες για τη διεξαγωγή ανεξάρτητων ερευνών σχετικά με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που θα μπορούσαν να ισοδυναμούν με διεθνή εγκλήματα».
Προς το παρόν (12/7), ωστόσο, οι 27 δεν έχουν λάβει συγκεκριμένα μέτρα για να πείσουν το Ισραήλ να σταματήσει τους βομβαρδισμούς.
Προ ημερών, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Kaja Kallas, ανακοίνωσε συμφωνία με το Τελ Αβίβ για την επανέναρξη των μεγάλης κλίμακας αποστολών ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα (Politico 11/7).
Η συμφωνία η οποία δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί, θα μπορούσε να χρησιμεύσει για την αποφυγή απειλούμενων κυρώσεων κατά του Ισραήλ, λόγω μη συμμόρφωσης του Τελ Αβίβ με τους όρους της συμφωνίας σύνδεσής του με την ΕΕ.
Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εξετάζουν το έγγραφο, και την ερχόμενη Τρίτη (15/7) οι υπουργοί Εξωτερικών αναμένεται να αξιολογήσουν επίσης, αν θα έπρεπε να ληφθούν μέτρα κατά του Ισραήλ, όπως ζήτησαν αρκετοί πρώην πρεσβευτές της Ευρώπης σε ανοιχτή επιστολή τους προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ειδικότερα, 27 πρώην πρεσβευτές χωρών μελών της Ένωσης σε χώρες της Μ. Ανατολής και της Β. Αφρικής, ζητούν την αναστολή της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ και Ισραήλ (Euronews 11/).
Η περιοχή παραμένει σημαντική για τις ΗΠΑ
Εστιάζοντας στην ευρύτερη εικόνα, θα μπορούσε να παρατηρηθεί, ότι ενώ η στρατηγική αξία των ενεργειακών πόρων της Μέσης Ανατολής για τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει μειωθεί σημαντικά, η περιοχή έχει διατηρήσει τη σημασία της για την Ουάσιγκτον - και ίσως περισσότερο για τη σημερινή κυβέρνηση. Οι πρόσφατες ενέργειες των ΗΠΑ στην περιοχή φαίνεται να διαμορφώνονται από τρεις βασικούς παράγοντες.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι η συμμαχία μεταξύ των ακροδεξιών κυβερνήσεων ΗΠΑ και Ισραήλ.
Αυτό αφορά λιγότερο την υποχωρούσα «ειδική σχέση» μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ – με μια σημαντική πλειοψηφία δημοκρατικών ψηφοφόρων ιδιαίτερα επικριτικών προς το Ισραήλ στον τρέχοντα χρόνο – και περισσότερο μια ιδεολογική, πολιτική και στρατηγική ευθυγράμμιση μεταξύ των αντίστοιχων ακροδεξιών ηγεσιών των δυο χωρών.
Εξ ίσου σημαντική, είναι η πεποίθηση στην καθιέρωση της ηγεμονίας του Ισραήλ, ως πορείας προς την περιφερειακή σταθερότητα.
Διαφαίνεται να δημιουργείται η πεποίθηση, ότι ένα ηγεμονικό «Μεγάλο Ισραήλ», υποστηριζόμενο από τη συντριπτική υποστήριξη των ΗΠΑ, μπορεί να επιβάλει μονομερώς την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή – περιορίζοντας την επιρροή του Ιράν και προωθώντας το όραμα του Trump για την παγκόσμια τάξη -.
Η τρίτη κινητήρια δύναμη πίσω από τις ενέργειες των ΗΠΑ είναι τα οικονομικά συμφέροντα του προέδρου και της οικογένειάς του, που ήταν εμφανή κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψης του Trump στον Κόλπο. Πώς η Σαουδική Αραβία, ο άλλος σημαντικός περιφερειακός παίκτης, θα ανταποκριθεί σε αυτές τις εξελίξεις - και αν τελικά θα αποδεχθεί τις διευρυνόμενες φιλοδοξίες του Ισραήλ - μένει να το δούμε.
* Ο Νικήτας Σίμος είναι Οικονομολόγος, Γεωπολιτικός Αναλυτής
