Υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι οι οποίοι θέλουν συνεχώς να μας θυμίζουν το κακό τους παρελθόν. Κι όχι μόνο επιμένουν να το κάνουν αλλά με θράσος απροσμέτρητο, θέλουν να μας πείσουν ότι το προφανές κακό που έκαναν, απλά είναι στο δικό μας μυαλό.
Το δημοψήφισμα του Ιουλίου 2015 αποτελεί την κορωνίδα της πολιτικής ανευθυνότητας του Τσίπρα. Εκείνη την περίοδο, ο άνθρωπος που έγινε πρωθυπουργός μέσω της τοξικότητας και του διχασμού, στήριξε με πάθος το «Όχι» απέναντι στην πρόταση των δανειστών, καλλιεργώντας την ψευδαίσθηση ότι η Ελλάδα μπορούσε να ακολουθήσει έναν μονομερή δρόμο εκτός ευρωζώνης, χωρίς να υπολογίσει τις καταστροφικές συνέπειες. Οι πλατείες γέμισαν από πολίτες που πίστεψαν το αφήγημα της “αντίστασης”, ενώ το «Όχι» πήρε 61,31%. Όμως, μόλις λίγες μέρες αργότερα, ο Τσίπρας υπέγραψε το τρίτο μνημόνιο, αποδεχόμενος σκληρότερους όρους από αυτούς που είχε απορρίψει. Μιλάμε για ηγέτη με ικανότητα πρόβλεψης του μέλλοντος, όχι αστεία...
Και φέτος, με αφορμή την θλιβερή επέτειο των δέκα ετών από τότε, ο Τσίπρας επιχειρεί μια πρωτοφανή αναθεώρηση της ιστορίας, υποστηρίζοντας ότι στην πραγματικότητα ήταν υπέρ της παραμονής στην ευρωζώνη και ότι το δημοψήφισμα ενίσχυσε τη διαπραγματευτική του θέση. Η προσπάθειά του δεν είναι τίποτα περισσότερο από τη φράση του μοιχού όταν τον συλλαμβάνει η σύζυγος με την ερωμένη στο κρεβάτι: “Αγάπη μου, δεν είναι αυτό που νομίζεις”!
Εντελώς τυχαία μάλιστα, “ανακαλύφθηκαν” κάποια υποτιθέμενα “πρακτικά” του συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών της 6ης Ιουλίου 2015, λίγες μόνο μέρες αφού ο ίδιος ο Τσίπρας ζήτησε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να δημοσιοποιηθούν, παρουσιάζοντάς τα ως απόδειξη της «υπεύθυνης» στάσης του. Θα αφήσω ασχολίαστο το γεγονός ότι σύμφωνα με τον Σταύρο Θεοδωράκη, δεν τηρήθηκαν πλήρη πρακτικά σε αυτό το συμβούλιο. Θα αφήσω επίσης ασχολίαστο ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανακοίνωσε ότι το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών είναι άτυπο όργανο. Δεν θα αφήσω όμως ασχολίαστο το γεγονός πως όσα σήμερα υποστηρίζει ο Τσίπρας έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις ενέργειές του και τις δημόσιες τοποθετήσεις του το 2015, όταν φλέρταρε ανοιχτά με το Grexit και κατηγορούσε την ΕΕ για εκβιασμό.
Η αλήθεια που ο Τσίπρας δεν μπορεί να αλλάξει, είναι ότι το «Όχι» ήρθε λίγο μετά από τα capital controls, και οδήγησε σε οικονομική ασφυξία και μια συμφωνία που θα κυνηγά τη χώρα για δεκαετίες. Και ο Τσίπρας, αντί να ζητήσει μία συγγνώμη για την παραπλάνηση του λαού, επιλέγει να ξαναγράψει το σενάριο, με τη στήριξη φιλικών ΜΜΕ που προβάλλουν την εκδοχή του χωρίς την παραμικρή κριτική.
Πέρα όμως από το δημοψήφισμα για το οποίο θα έπρεπε να ζητήσει συγγνώμη αλλά δεν το κάνει, η διακυβέρνηση Τσίπρα στιγματίστηκε και από άλλες ενέργειες αρνητικές για την Πατρίδα. Πρώτη και καλύτερη, η εθνικά επιζήμια “Συμφωνία των Πρεσπών” το 2018. Η συμφωνία, που αναγνώρισε τη γειτονική χώρα ως «Βόρεια Μακεδονία», προκάλεσε τεράστιες αντιδράσεις στην ελληνική κοινωνία, με πολλούς να τη χαρακτηρίζουν «προδοτική» λόγω της παραχώρησης του όρου «Μακεδονία» και της μακεδονικής εθνικής ταυτότητας προς τους σλάβους των Σκοπίων. Ανεξάρτητα από τις διεθνείς πιέσεις ή τα γεωπολιτικά οφέλη που επικαλούνται οι υποστηρικτές της και τα οποία δεν υπάρχουν, ο Τσίπρας ποτέ δεν αναγνώρισε το βαθύ ρήγμα που προκάλεσε στην ελληνική κοινωνία. Αντίθετα, παρουσιάζει τη συμφωνία ως ιστορικό επίτευγμα, χωρίς να αναλαμβάνει την ευθύνη για την πόλωση και την απογοήτευση που προκάλεσε σε μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού. Η απουσία οποιασδήποτε συγγνώμης εκ μέρους του υπογραμμίζει την έλλειψη πολιτικής ταπεινότητας του ανδρός. Εκτός κι αν η παραχώρηση του ιστορικού ονόματος της Μακεδονίας στους σκοπιανούς δεν είναι τίποτε άλλο για τον Τσίπρα από την εκπλήρωση ενός ιστορικού συμβολαίου προερχόμενου από τις πιο μαύρες σελίδες του εμφυλίου πολέμου. Υπάρχει και αυτή η πιθανότητα…
Επιπλέον, η διακυβέρνηση Τσίπρα δεν αμαυρώθηκε μόνο από πολιτικές αποφάσεις, αλλά και από ξεκάθαρα σκάνδαλα. Η σκευωρία της Novartis (για την οποία υπάρχει σε εξέλιξη δίκη των πρώην μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος) καθώς και η καταδίκη του Νίκου Παππά, στενού συνεργάτη και υπουργού του, με ομόφωνη απόφαση 13-0 για την υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών το 2016, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα, χωρίς να είναι τα μοναδικά. Η δικαστική μάλιστα διερεύνηση της υπόθεσης των τηλεοπτικών αδειών αποκάλυψε μια προσπάθεια χειραγώγησης του μιντιακού τοπίου, με μεθόδους που παραβίασαν κάθε έννοια διαφάνειας και νομιμότητας. Παρά την καταδίκη, ο Τσίπρας δεν έχει απολογηθεί για την εμπλοκή του στενού του κύκλου σε τέτοιες πρακτικές, ούτε έχει αναλάβει την πολιτική ευθύνη για την επιλογή προσώπων που έπληξαν την αξιοπιστία της κυβέρνησής του. Αντιθέτως και προκλητικά, συνεχίζει να υποστηρίζει τις ενέργειες των τότε συνεργατών του, ίσως γιατί ο στενός του κύκλος δεν θα αποφάσιζε ποτέ να προβεί σε τέτοιες εκτροπές εάν ο ίδιος δεν ήταν ενήμερος. Ίσως…
Η προσπάθεια του Τσίπρα να επαναπροσδιορίσει την εικόνα του διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα και την πρόσφατη ιστορία, δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τη συνδρομή ισχυρών μιντιακών ομίλων. Δημοσιεύματα σε φιλικά έντυπα και τηλεοπτικά κανάλια προβάλλουν επιλεκτικά τις δηλώσεις του, αποφεύγοντας να θέσουν κρίσιμα ερωτήματα για τις ευθύνες του. Η πρόσφατη επέτειος του δημοψηφίσματος και η προφανής επιθυμία του πρώην πρωθυπουργού να επανέλθει πολιτικά, έδωσε την ευκαιρία για αυτήν την καλά οργανωμένη καμπάνια, με συνεντεύξεις, άρθρα και αναλύσεις που παρουσιάζουν τον Τσίπρα ως δήθεν θύμα των συνθηκών ή ως πολιτικό που δήθεν “έδωσε φωνή στον λαό”. Ακόμα και οι δηλώσεις του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου, χρησιμοποιούνται επιλεκτικά για να ενισχύσουν αυτή την αφήγηση, παραβλέποντας το χάος που προηγήθηκε.
Φυσικά, η επιθυμία κάποιου να υπερασπιστεί τον εαυτό του είναι θεμιτή και ο Αλέξης Τσίπρας προσπαθεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του, κάνοντας το γνωστό πλέον rebranding. Το πιο ενοχλητικό όμως στοιχείο σε αυτή την προσπάθεια είναι η πλήρης απουσία αυτοκριτικής. Ο Τσίπρας δεν έχει ζητήσει ποτέ συγγνώμη για το αχρείαστο δημοψήφισμα που οδήγησε σε οικονομική καταστροφή, δεν έχει ζητήσει ποτέ συγνώμη για τον τρόπο που χρησιμοποίησε για να γίνει πρωθυπουργός, δεν έχει ζητήσει ποτέ συγγνώμη για τη Συμφωνία των Πρεσπών, για τα σκάνδαλα όπως αυτό του Παππά, ή για την ψευδαίσθηση που δημιούργησε στους πολίτες ότι η Ελλάδα μπορούσε να υπερνικήσει την ΕΕ με ρητορική αντίσταση. Αντίθετα, επιλέγει να παρουσιάζεται ως ο πρωθυπουργός που έκανε ό, τι μπορούσε κάτω από αντίξοες συνθήκες, ενώ τα ΜΜΕ που τον στηρίζουν ενισχύουν αυτή την εικόνα, αποσιωπώντας ότι ο ίδιος προκάλεσε αυτές τις συνθήκες.
Όσο όμως κι αν επιχειρεί να ξαναγράψει την πολιτική του υστεροφημία, η αλήθεια δεν κρύβεται πίσω από την μιντιακή στήριξη των όψιμων φίλων του. Το δημοψήφισμα του 2015 ήταν μια πράξη που θα κοστίσει ακριβά σε πέντε γενιές ελλήνων, η Συμφωνία των Πρεσπών παραχώρησε εθνικά δίκαια χωρίς να πέσει τουφεκιά, και τα σκάνδαλα όπως του Παππά απέδειξαν ότι η σχέση του ΣΥΡΙΖΑ και του Τσίπρα με τη δημοκρατία είναι τόση όσο αυτή του νερού με το λάδι. Αντί έντιμα και αντρίκια να αναλάβει την ευθύνη και να ζητήσει συγγνώμη, που θα ήταν ένα πραγματικό rebranding, επιμένει στη διαστρέβλωση. Η μνήμη όμως των πολιτών και οι καταστροφικές συνέπειες των επιλογών του δεν σβήνουν με γομολάστιχα. Η ειλικρίνεια και η αυτοκριτική θα ήταν πιο τίμιες επιλογές, αλλά φαίνεται ότι αυτά δεν ταιριάζουν στο νέο αφήγημα της «αθώας περιστεράς».
Δεν πειράζει. Όσο αυτός επιμένει να πιστεύει ότι μπορεί να μας κοροϊδεύει, εμείς θα επιμένουμε να του δείχνουμε τον εαυτό του όπως πραγματικά είναι πριν το πολιτικό lifting…
* Ο Ηλίας Ψυχογιός είναι Σύμβουλος Πληροφορικής
ilpsychogios@gmail.com
