Αποφασίζεται ο πόλεμος σε συνομιλία;
Το γεγονός, από μόνο του, είναι απίστευτο. Μια συζήτηση που θα έπρεπε να είχε συγκεντρώσει έναν ελάχιστο αριθμό κορυφαίων αξιωματούχων Εθνικής Ασφάλειας, αφιερωμένη στις στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των Χούτι στην Υεμένη - η πιο ευαίσθητη πολεμική πρωτοβουλία που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής από τη σημερινή κυβέρνηση - περιελάμβανε αντιθέτως και τον δημοσιογράφο και εκδότη του περιοδικού The Atlantic, Jeffrey Goldberg.
Ο ίδιος ο Goldberg το αποκάλυψε: «Η κυβέρνηση Τραμπ μου έστειλε κατά λάθος ένα μήνυμα με τα πολεμικά της σχέδια -έγραψε σε ένα άρθρο. Οι ηγέτες εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ με συμπεριέλαβαν σε μια ομαδική συνομιλία σχετικά με τις επερχόμενες στρατιωτικές επιθέσεις στην Υεμένη: Δεν πίστευα ότι ήταν αλήθεια, αλλά στη συνέχεια άρχισαν να πέφτουν οι βόμβες».
Σε συνέντευξή του στο CNN, ο δημοσιογράφος εξήγησε, ότι είχε λάβει γνώση μιας σειράς ευαίσθητων λεπτομερειών σχετικά με τις στρατιωτικές προμήθειες, τον τύπο του αεροσκάφους και την τοποθεσία των επιθέσεων, αλλά ότι είχε αποφασίσει να μην αποκαλύψει τέτοιες πληροφορίες, για να μην θέσει σε κίνδυνο την επιχείρηση και το στρατιωτικό προσωπικό που εμπλέκεται.
«Δεν νομίζω, ότι είναι προς το συμφέρον του αμερικανικού κοινού να γνωρίζει αυτές τις λεπτομέρειες. Αυτό όμως που είναι, είναι να γνωρίζουμε, ότι ανώτερα μέλη της κυβέρνησης των ΗΠΑ συζητούσαν τις λεπτομέρειες ενός στρατιωτικού σχεδίου σε μια εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων, όπου δεν γνώριζαν ποιος είχε πρόσβαση».
Αλλά όταν μετά από αυτή τη μεγάλη παράληψη, αποκαλύφθηκε το περιεχόμενο της εμπιστευτικής συνομιλίας μεταξύ ενός μικρού κύκλου ανώτερων αξιωματούχων των ΗΠΑ, οι κατηγορίες εναντίον συμμάχων, ότι δεν είναι τίποτα περισσότερο από αθέμιτοι εμπορικοί ανταγωνιστές και στρατιωτικά άνευ αξίας δημιούργησαν αλγεινή εντύπωση.
Η αλήθεια των μηνυμάτων, που εκφράζουν περιφρόνηση για τους Ευρωπαίους και προτείνουν να τους ζητηθεί να πληρώσουν για τις πρόσφατες στρατιωτικές επιδρομές των ΗΠΑ στην Υεμένη, επιβεβαιώθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας και αποτελεί μια εξαιρετική παραβίαση της ασφάλειας, που έχει προκαλέσει μεγάλη πολιτική διαμάχη στην Ουάσιγκτον.
Ένας αμήχανος Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίστηκε, ότι «δεν γνωρίζει τίποτα» για τη συνομιλία. Αλλά η υπόθεση αυτή, αν μη τι άλλο, διαλύει κάθε αμφιβολία για την εχθρότητα της σημερινής αμερικανικής κυβέρνησης προς την Ευρώπη και για την απόλυτα επείγουσα ανάγκη με την οποία η τελευταία πρέπει να ακολουθήσει τη δική της αμυντική στρατηγική.
Ανταλλάγματα
Ήταν μεγάλη η αμηχανία που δημιουργήθηκε από την ανταλλαγή απόψεων, για την Ευρώπη μεταξύ του Vance και του Pete Hegseth, υπουργού Άμυνας, όπως λεπτομερειακά ανάφερε ο Goldberg. «Ο Vance αναφέρει στην ομάδα, ότι μόνο το 3% του εμπορίου των ΗΠΑ περνά από τη Διώρυγα του Σουέζ, σε σύγκριση με το 40% του ευρωπαϊκού εμπορίου, προωθώντας την πεποίθηση, ότι η δράση για την προστασία των παγκόσμιων εμπορικών οδών είναι στην πραγματικότητα ένα είδος 'χάρης' που κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στη γηραιά ήπειρο». Και συνεχίζει: «Αν αισθάνεστε ότι πρέπει να το κάνουμε ούτως ή άλλως, τότε ας πάμε. Αλλά μισώ την ιδέα να σώσω τους Ευρωπαίους για άλλη μια φορά».
Τρία λεπτά αργότερα, φθάνει η απάντηση του Hegseth: «Συμμερίζομαι πλήρως την κριτική σας για τους Ευρωπαίους κερδοσκόπους. Είναι αξιολύπητοι».
Στη συνέχεια, ο S.M., πιθανώς ο σύμβουλος του προέδρου Stephen Miller, παρεμβαίνει στη συνομιλία: «Μου φαίνεται ότι ο πρόεδρος ήταν σαφής: πράσινο φως, αλλά σύντομα θα ενημερώσουμε την Αίγυπτο και την Ευρώπη, τι περιμένουμε σε αντάλλαγμα. Πρέπει επίσης να σκεφτούμε, πώς θα καταστήσουμε αποτελεσματική αυτήν την απαίτηση. Εάν η Ευρώπη δεν μας αποζημιώσει, τι κάνουμε; Εάν οι ΗΠΑ αποκαταστήσουν την ελευθερία της ναυσιπλοΐας με υψηλό κόστος, πρέπει να αποκομίσουμε κάποια οικονομικά οφέλη σε αντάλλαγμα».
Αμφίβολη εμπιστοσύνη
Δεν είναι σαφές, εάν κάποιος εντός της κυβέρνησης θα λογοδοτήσει, ή εάν οι αμερικανικές αρχές θα ξεκινήσουν έρευνα για το περιστατικό. «Ο Μάικλ Βαλτς πήρε το μάθημά του και είναι καλός άνθρωπος», δήλωσε ο Τραμπ σε συνέντευξή του στο NBC New και, υποβαθμίζοντας το γεγονός, πρόσθεσε ότι η διαρροή ήταν «το μόνο πρόβλημα σε δύο μήνες και αποδείχθηκε ότι δεν ήταν σοβαρό».
Είναι απίθανο οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Δικαιοσύνης και του FBI, που ο Τραμπ προσπάθησε να «εξουδετερώσει» φέρνοντάς τες υπό τον έλεγχό του, να παρέμβουν ενάντια στη βούληση του προέδρου. Το Πεντάγωνο, όπως ανέφεραν οι Financial Times, αρνήθηκε οποιοδήποτε αίτημα για σχολιασμό.
Αρκετοί παρατηρητές, ωστόσο, επισημαίνουν, ότι η συζήτηση ευαίσθητων στρατιωτικών σχεδίων σε μια εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων και όχι μέσω ενός ασφαλέστερου μέσου επικοινωνίας, θα μπορούσε να αποτελέσει παραβίαση αρκετών ομοσπονδιακών νόμων, όπως ο νόμος περί κατασκοπείας του 1917, ο οποίος τιμωρεί τη μη εξουσιοδοτημένη αποκάλυψη πληροφοριών εθνικής άμυνας με πρόστιμο ή φυλάκιση.
Θα έπρεπε βέβαια να προστεθεί και η βλάβη από την εντύπωση, την οποία προκάλεσε η αμέλεια για τις κανονικές διαδικασίες ασφαλείας.
«Οι σύμμαχοι θα είναι πολύ απρόθυμοι να μοιραστούν αναλύσεις και πληροφορίες», λέει ο Ben Hodges, πρώην διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, καθώς αν δεν γίνουν σημαντικές αλλαγές, οι Ευρωπαίοι «θα θεωρήσουν δεδομένο ότι δεν μπορούν να εμπιστευτούν την Αμερική».
Θα καταλάβουμε ίσως εν καιρώ, αν ήταν μια παγίδα, ή όχι, η οποία στήθηκε για τον Hegseth, τον Vance και τους άλλους συμμετέχοντες στη συνομιλία Signal, όπου συζητήθηκαν εξαιρετικά ευαίσθητα θέματα εθνικής ασφάλειας, παρουσία ενός εξέχοντος δημοσιογράφου.
Παγίδα, στην περίπτωση, που στήθηκε προκειμένου να τους ταπεινώσει, να εκθέσει την ανεπάρκειά τους και, ίσως, να ανοίξει μια κρίση, η οποία θα οδηγούσε στην απομάκρυνση από το αξίωμα μιας τόσο αδύναμης και αμφιλεγόμενης προσωπικότητας, όπως ο σημερινός υπουργός Άμυνας.
Τρεις πτυχές αυτής της παράξενης υπόθεσης δεν μπορούν παρά να προβληματίζουν.
Η πρώτη είναι ακριβώς ο ανησυχητικός ερασιτεχνισμός εκείνων, οι οποίοι επικοινωνούν εμπιστευτικές και άκρως απόρρητες πληροφορίες σε μια συνομιλία.
Η δεύτερη, για άλλη μια φορά, είναι η συστηματική περιφρόνηση των κανόνων από κάποια ιδιαίτερα προβεβλημένα μέλη αυτής της διοίκησης, τα οποία στην περίπτωση αυτή ενεργούν κατά παράβαση υφιστάμενων νόμων, επί του προκειμένου για τη διαχείριση ευαίσθητων πληροφοριών, ενδεχομένως με ατιμωρησία.
Η τρίτη, τέλος, αφορά την έντονη αποστροφή τους προς την Ευρώπη.
Η τάση αυτή ίσως καταμαρτυρεί μια ευρωφοβία, η οποία μπορεί να έχει βαθιές ρίζες στην αμερικανική πολιτική κουλτούρα και η οποία τείνει να γίνει πλέον λάβαρο της νέας ρεπουμπλικανικής δεξιάς.
* Ο Νικήτας Σίμος είναι Οικονομολόγος, Γεωπολιτικός Αναλυτής
