Η πρώτη γραμμή του μετώπου στην Ουκρανία δεν έχει αλλάξει σχεδόν καθόλου σε σχέση με το πώς διαμορφώθηκε κατά τους πρώτους μήνες του πολέμου, παρότι έχουν περάσει τρία ατελείωτα χρόνια. Ωστόσο, στις 28 Φεβρουαρίου, στο Οβάλ Γραφείο, η άμυνα της Ουκρανίας ουσιαστικά κατέρρευσε μέσα σε λίγα -καταστροφικά- λεπτά κατά τα οποία ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Τζέι Ντι Βανς επιτέθηκαν στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αναφέρει ο Economist.
Την ώρα που όλος ο πλανήτης είχε στραμμένα τα μάτια του στην Ουάσιγκτον, αρχικά ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και στη συνέχεια το «αφεντικό» του επιτέθηκαν σε έναν άνθρωπο που συντάχθηκε με την Αμερική σε έναν αγώνα ενάντια σε έναν επιθετικό δικτάτορα, στη βάση των κοινών αξιών της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Αλλά ο κ. Τραμπ και ο κ. Βανς δεν νοιάστηκαν για αυτό.
Ο κ. Ζελένσκι δεν έδειξε «σεβασμό» στην Αμερική, είπαν. Δεν ήταν «ευγνώμων». Καμία από αυτές τις κατηγορίες όμως δεν αληθεύει, όπως προκύπτει από τις καταγραφές των τριών χρόνων πολέμου. Αλλά ούτε και αυτό απασχόλησε τους κ. Τραμπ και Βανς.
Ήταν οδυνηρό να βλέπει κανείς τον κ. Ζελένσκι να προσπαθεί να πείσει τον κ. Τραμπ ότι η συμφωνία τους θα πρέπει να περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας – και να παρακολουθεί την ανόητη απώλεια του αυτοελέγχου του. Αλλά ακόμα χειρότερο ήταν να βλέπει κανείς, σε πραγματικό χρόνο τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση των ΗΠΑ έσβησε την πολιτική ηγεσίας δεκαετιών της Ουάσινγκτον.
Για την υφιστάμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ, αυτό που έχει σημασία είναι οι παροδικές και λανθασμένες αντιλήψεις του κ. Τραμπ για το τι είναι προς όφελός του και η υπερφίαλη πεποίθησή του ότι, υπό τον ίδιο, η χώρα του έχει τη δύναμη να εξασφαλίσει οφέλη - μια οπτική που δεν διαφέρει και τόσο πολύ από αυτήν του εχθρού του Ζελένσκι, Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η καταστροφική συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο αποτελεί μια προειδοποίηση για την Αμερική, την Ουκρανία και, κυρίως, την Ευρώπη.
Για την Αμερική, η προειδοποίηση είναι ότι τα σχέδια του κ. Τραμπ, παρότι μπορεί να είναι λογικά, λειτουργούν συχνά εις βάρος της χώρας. Ο πρόεδρος και η εκλογική βάση του αντιλαμβάνονται τη διαμάχη της Παρασκευής ως ένδειξη ότι η Αμερική είναι ισχυρή. Στην πραγματικότητα, αποκατέστησε και ενθάρρυνε τον κ. Πούτιν, πρόδωσε την Ουκρανία και έπληξε τη συνοχή του ΝΑΤΟ. Έτσι, εκτός κι αν συμβεί ένα θαύμα, ο θρυλικός dealmaker δεν θα έχει πλέον καμία «συμφωνία ειρήνης» να επιδείξει.
Ο πρόεδρος υποστήριξε ότι για να σταματήσει ο πόλεμος, αρκούσε απλώς να μπει ο ίδιος ανάμεσα στον κ. Πούτιν και τον κ. Ζελένσκι. Η άποψή του είναι ότι οι ειρηνικές σχέσεις της Αμερικής με τον Πούτιν είναι πιο σημαντικές από οτιδήποτε άλλο. Ωστόσο, έχει παρερμηνεύσει τις επανειλημμένες παραβιάσεις συνθηκών και συμφωνιών που έχει κάνει κ. Πούτιν - κάτι που ο κ. Ζελένσκι προσπάθησε, μάταια, να επισημάνει την Παρασκευή. Και υποτιμά την προθυμία των Ουκρανών να κάνουν θυσίες για έναν σκοπό που είναι μεγαλύτερος από αυτούς. Στο παρελθόν υπέφεραν ανείπωτη δυστυχία υπό την κυριαρχία της Μόσχας. Δεν θέλουν να το ξαναζήσουν.
Η προειδοποίηση για τους Ουκρανούς είναι ότι η κακή διάθεση του κ. Τραμπ έχει ανοίξει τον δρόμο προς μια πιθανή καταστροφική ήττα. Χωρίς μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, η Αμερική θα μπορούσε να άρει τη στρατιωτική της βοήθεια, και την παροχή πληροφοριών και επικοινωνιών στο πεδίο της μάχης. Το ηθικό της Ουκρανίας θα μπορούσε να πληγεί. Υποδαυλιζόμενη από τον κ. Πούτιν αναμφίβολα, η πολιτική του Κιέβου θα μπορούσε να διαβρωθεί. Η χώρα θα μπορούσε να υποκύψει σε ένα αφήγημα προδοσίας που συνεχίζει να δηλητηριάζει τις σχέσεις με τους εναπομείναντες συμμάχους της στην Ευρώπη. Αυτό θα ήταν μια τραγωδία για την Ουκρανία - και μια απειλή για την Ευρώπη και την Αμερική.
Όταν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, καθώς και ο απερχόμενος πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τριντό, συναντήσουν τον Ζελένσκι στο Λονδίνο αργότερα σήμερα, ο πειρασμός που θα αντιμετωπίσουν θα είναι να αφιερώσουν χρόνο προσπαθώντας να αποκαταστήσουν τις σχέσεις της Ουκρανίας με την Αμερική. Προφανώς θα έχει μια αξία αν μπορέσουν να κατανοήσουν ο ένας καλύτερα τον άλλο. Αλλά μετά τον διαξιφισμό της Παρασκευής, το να βασιστούν στην υποστήριξη του κ. Τραμπ θα ήταν τρομερό λάθος.
Και αυτό οδηγεί στην τρίτη προειδοποίηση, για την Ευρώπη. Ο κ. Ζελένσκι έτυχε να είναι αυτός που δέχτηκε επίθεση στο Οβάλ Γραφείο, αλλά θα μπορούσε να ήταν εξίσου ο ηγέτης μιας από τις χώρες της Βαλτικής, που θα ζητούσε στήριξη την ώρα που Ρώσοι σαμποτέρ πλήττουν τη χώρα του. Ή η Ευρωπαϊκή Ένωση που θα ζητούσε την αμερικανική συνδρομή για τη ρωσική διείσδυση σε ένα ευρωπαίκό ακροδεξιό πολιτικό κόμμα που απολαμβάνει μάλιστα τη συμπάθεια του κ. Βανς. Εάν ζητηθεί από τον κ. Τραμπ να σταθεί στο πλευρό της Ευρώπης ενάντια στη Ρωσία, η πρώτη του ερώτηση θα είναι «τι θα κερδίσω»;
Μπροστά σε αυτήν τη νέα πραγματικότητα και στον νέο κίνδυνο που αντιμετωπίζει η Ουκρανία, η σύνοδος κορυφής του Λονδίνου καθίσταται επείγουσα και κρίσιμη, σε βαθμό που κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να αδράξουν την ευκαιρία.
Για αρχή, οι Ευρωπαίοι πρέπει να καταστήσουν απόλυτα σαφές ότι η Ουκρανία θα έχει την άμεση υποστήριξή τους. Αυτό σημαίνει ότι θα δεσμευθούν να παράσχουν μεγαλύτερη οικονομική ενίσχυση στην Ουκρανία και να δείξουν ότι πραγματικά θα το πράξουν με τη δέσμευση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων ύψους περίπου 300 δισ. δολαρίων που έχουν ήδη κατασχεθεί, τα περισσότερα από οποία βρίσκονται υπό τη δικαιοδοσία της Ευρώπης. Μέχρι στιγμής έχουν μιλήσει γι' αυτό, αλλά αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, αμφιταλαντεύονται.
Ομοίως θα πρέπει να δεσμευτούν ότι θα αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες τους. Θα χρειαστεί τουλάχιστον μια δεκαετία για να μπορέσει η Ευρώπη να σταθεί μόνη της. Ηγέτες όπως ο Φρίντριχ Μερτς, ο πιθανός επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, και ο Βρετανός πρωθυπουργός σερ Κιρ Στάρμερ, έχουν δεσμευτεί ότι κατανοούν το μέγεθος του στόχου αυτού.
Ωστόσο, οι πολιτικές τους διαψεύδουν τα λόγια τους. Ο κ. Μερτς απέφυγε να άρει το συνταγματικό όριο στον δανεισμό - το οποίο σημαίνει ότι η υπόσχεσή του να ενισχύσει τις αμυντικές δαπάνες θα υπόκειται κάθε χρόνο στην κρίση του κοινοβουλίου. Ο σερ Στάρμερ έχει πράγματι αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά μόλις κατά 0,2% του ΑΕΠ, στο 2,5%, έως τον Απρίλιο του 2027.
Το χάσμα μεταξύ λόγων και πράξεων στέλνει στο Κρεμλίνο ένα μήνυμα αδυναμίας της ΕΕ. Αντ' αυτού, το ΝΑΤΟ, ως σύνολο, πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα της Πολωνίας, η οποία δαπανά το 4,7% του ΑΕΠ της για την άμυνα. Στη σημερινή συνάντηση λοιπόν είναι ώρα να δείξουν ότι έχουν συνειδητοποιήσει την απειλή που επικρέμαται πάνω από την ήπειρο. Ακόμη και μια αύξηση της τάξης του 3% θα έκανε τη διαφορά.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να στρέψουν την τηλεοπτική διαμάχη στο Οβάλ Γραφείο προς όφελός τους. Οι ψηφοφόροι τους μόλις έγιναν μάρτυρες ενός ασυνήθιστου και κατακριτέου επεισοδίου δημόσιου εκφοβισμού ενός προέδρου. Αν υπήρξε ποτέ μια στιγμή που η Ευρώπη θα έπρεπε να υψώσει ανάστημα και να ενωθεί, είναι τώρα. Όσο για τον όποιο δισταγμό, ο κ. Τραμπ μόλις έδειξε στους Ευρωπαίους ψηφοφόρους γιατί η ανάληψη δράσης είναι επείγουσα.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
