Τα πλαστικά αποτελούν «σοβαρό, αυξανόμενο και υποτιμημένο κίνδυνο» για την ανθρώπινη υγεία αλλά και τον πλανήτη, προειδοποιούν -για ακόμη μια φορά- επιστήμονες. Σύμφωνα με νέα έκθεση, που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Lancet, ο κόσμος βιώνει την «κρίση των πλαστικών», η οποία προκαλεί ασθένειες και θανάτους σε όλα τα στάδια της ζωής των ανθρώπων και ευθύνεται για τουλάχιστον 1,5 τρισ. δολάρια ετησίως σε ζημίες που σχετίζονται με την υγεία.
Ο κινητήριος μοχλός της κρίσης είναι η τεράστια επιτάχυνση της παραγωγής πλαστικών, η οποία έχει αυξηθεί περισσότερο από 200 φορές από το 1950 και αναμένεται να τριπλασιαστεί σχεδόν εκ νέου σε περισσότερους από 1 δισ. τόνους ετησίως έως το 2060. Αν και το πλαστικό έχει πολλές σημαντικές χρήσεις, η πιο ραγδαία αύξηση αφορά την παραγωγή πλαστικών μιας χρήσης, όπως τα μπουκάλια και τα δοχεία γρήγορου φαγητού.
Η ρύπανση από πλαστικά έχει εκτοξευτεί στα ύψη, με 8 δισ. τόνους να ρυπαίνουν πλέον ολόκληρο τον πλανήτη, από την κορυφή του Έβερεστ μέχρι τη βαθύτερη τάφρο του ωκεανού. Μάλιστα, επισημαίνεται πως λιγότερο από το 10% του πλαστικού ανακυκλώνεται.
Τα πλαστικά επίσης θέτουν σε κίνδυνο τους ανθρώπους και τον πλανήτη σε κάθε στάδιο, σύμφωνα με την έκθεση, η οποία επισημαίνει τη ρύπανση του αέρα, την έκθεση σε τοξικές χημικές ουσίες καθώς και τα μικροπλαστικά που καταλήγουν στο σώμα μας. Επίσης, συμβάλλουν στην αναπαραγωγή των κουνουπιών που μεταφέρουν μολυσματικές ασθένειες.
Η μελέτη, δημοσιεύθηκε πριν από τον έκτο και πιθανότατα τελευταίο γύρο διαπραγματεύσεων μεταξύ των χωρών για τη σύναψη μιας νομικά δεσμευτικής παγκόσμιας συνθήκης για τα πλαστικά με σκοπό την αντιμετώπιση της κρίσης.
Οι χώρες διαφωνούν έντονα για τον περιορισμό των πλαστικών. Περίπου 100 κράτη υποστηρίζουν πως πρέπει να υπάρχει ανώτατο όριο παραγωγής, ωστόσο πετρελαϊκές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία διαφωνούν, λέγοντας πως η λύση βρίσκεται στην ανακύκλωση και όχι στη μείωση παραγωγής.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Guardian, σε αντίθεση με το χαρτί, το γυαλί, τον χάλυβα και το αλουμίνιο, τα χημικά πολύπλοκα πλαστικά δεν μπορούν να ανακυκλωθούν εύκολα. «Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι ο κόσμος δεν μπορεί να ανακυκλώσει το δρόμο του προς την έξοδο από την κρίση της πλαστικής ρύπανσης», τονίζεται και στην έκθεση.
Σημειώνεται πως περισσότερο από το 98% των πλαστικών παράγεται από ορυκτό πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακα. Η ενεργοβόρα διαδικασία παραγωγής οδηγεί στην κλιματική κρίση, καθώς απελευθερώνει περίπου 2 δισ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως - περισσότερο από τις εκπομπές της Ρωσίας, που είναι ο 4ος μεγαλύτερος ρυπαντής στον κόσμο.
Επίσης, επισημαίνεται πως περισσότερα από 16.000 χημικά χρησιμοποιούνται στα πλαστικά, τα οποία συνδέονται και με τις επιπτώσεις της υγείας των ανθρώπων, αναφέρει η έκθεση.
Η ανάλυση διαπίστωσε ότι τα έμβρυα, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις βλάβες που σχετίζονται με τα πλαστικά, με την έκθεση σε αυτά να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για αποβολή, πρόωρη γέννα, θνησιγένεια, μειωμένη ανάπτυξη των πνευμόνων, παιδικό καρκίνο και προβλήματα γονιμότητας αργότερα στη ζωή.
Τα πλαστικά απόβλητα συχνά διασπώνται και σε μικρο- και νανοπλαστικά, τα οποία εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω του νερού, της τροφής και της αναπνοής. Τα σωματίδια αυτά έχουν βρεθεί στο αίμα, στον εγκέφαλο, στο μητρικό γάλα, στον πλακούντα, στο σπέρμα και στον μυελό των οστών.
Ο αντίκτυπός στην ανθρώπινη υγεία είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστος ακόμη, αλλά έχει συνδεθεί με εγκεφαλικά επεισόδια και καρδιακές προσβολές και οι ερευνητές τονίζουν ότι απαιτείται μια προληπτική προσέγγιση.
Το πλαστικό θεωρείται φθηνό υλικό, αλλά οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι είναι ακριβό όταν συνυπολογίζεται το κόστος στην υγεία. Μια εκτίμηση από τις επιπτώσεις τριών μόνο πλαστικών χημικών - PBDE, BPA και DEHP - είναι 1,5 τρισ. δολάρια ετησίων, σε 38 χώρες.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
