Ο Ντόναλντ Τραμπ είδε «μεγάλη πρόοδο» στο θέμα του τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία, αφού ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να συναντηθεί σύντομα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Αλλά μήπως ο Ρώσος πρόεδρος τον περιπαίζει ξανά;
Η απογοήτευση του Τραμπ για τον Πούτιν εξανεμίστηκε μετά τη χθεσινή τρίωρη συνάντηση του απεσταλμένου του, Στιβ Γουίτκοφ, με τον ισχυρό άνδρα του Κρεμλίνου. Ο Τραμπ προέβλεψε ότι μια σύνοδος κορυφής εντός εβδομάδων θα μπορούσε να σταματήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, λέγοντας ότι υπάρχει «πολύ καλή πιθανότητα να φτάσουμε στο τέλος αυτού του δρόμου».
Πρόκειται για σημαντική αλλαγή στη ρητορική του, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες είχε κατακεραυνώσει τις «αηδιαστικές αεροπορικές επιδρομές» του Πούτιν στο Κίεβο, ενώ αποκάλεσε τον Ρώσο ηγέτη, τον οποίο ανέκαθεν προσπαθούσε να εντυπωσιάσει, «απολύτως τρελό».
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα ισχυριστεί ότι επίκειται «μεγάλη πρόοδος» στο Ουκρανικό από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο - αφού υποσχέθηκε, και στη συνέχεια απέτυχε να τερματίσει τον πόλεμο μέσα σε 24 ώρες.
Όμως, οι λόγοι του Πούτιν για να συνεχίζει τον πόλεμο είναι πιο επιτακτικοί από οποιοδήποτε κίνητρο μπορεί να του δώσει ο Τραμπ για να τον σταματήσει.
«Νομίζω ότι εμείς στην Ουάσινγκτον υποτιμούμε κάποιες φορές το πόσο πολύ έχει επενδύσει το Κρεμλίνο στη διεξαγωγή αυτού του πολέμου» αναφέρει στο CNN ο Ντέιβιντ Σάλβο, ειδικός σε θέματα Ρωσίας και διευθύνων σύμβουλος της Συμμαχίας για τη Διασφάλιση της Δημοκρατίας στο German Marshall Fund.
«Η νομιμότητα και η τύχη ολόκληρου του καθεστώτος του Πούτιν βασίζονται όχι μόνο στο να ολοκληρωθεί αυτός ο πόλεμος με ρωσικούς όρους, αλλά και στο να συνεχίσει να τον διεξάγει στο ορατό μέλλον. Ολόκληρη η οικονομία στηρίζεται στον πόλεμο» σημειώνει.
Ο Σάλβο, πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, πρόσθεσε: «Απλώς δεν βλέπω τίποτα που να μετακινεί τη βελόνα ή να αλλάζει τον υπολογισμό του Κρεμλίνου».
Υπάρχει ελπίδα αυτή τη φορά τα πράγματα να είναι διαφορετικά;
Παρ' όλα αυτά, οι πρόεδροι πρέπει να ρισκάρουν για να επιτύχουν την ειρήνη. Και σίγουρα, αν ο Τραμπ καταφέρει με κάποιον τρόπο να ξεκινήσει μια πραγματική ειρηνευτική διαδικασία, θα έσωζε χιλιάδες ζωές σε έναν πόλεμο που έχει διαλύσει τον άμαχο πληθυσμό. Θα πετύχαινε επίσης ένα σημαντικό ορόσημο για τις ΗΠΑ και για τον ίδιο, αναφέρει το CNN.
Υπάρχει λοιπόν λόγος για αισιοδοξία;
Μια σύνοδος κορυφής με τον Πούτιν θα ήταν μια σημαντική στιγμή πολιτικής ανδρείας και θα προσέφερε στον Τραμπ ένα πολυπόθητο τετ-α-τετ με τον Ρώσο ηγέτη και την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει τις ικανότητές του στη σύναψη συμφωνιών για τον τερματισμό του πολέμου.
Ο Τραμπ προτείνει επίσης μια τριμερή συνάντηση που θα φέρει κοντά τον Πούτιν και τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στην πιο σημαντική διπλωματική κίνηση μετά τη ρωσική εισβολή πριν από τρία χρόνια.
Η Ρωσία δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει δημόσια καμία από τις δύο συνόδους κορυφής. Η Μόσχα συνήθως προετοιμάζεται για τέτοιες συναντήσεις με επίπονες συνομιλίες χαμηλότερου επιπέδου, τις οποίες συχνά χρησιμοποιεί ως τακτική καθυστέρησης — οπότε μπορεί να ενοχληθεί από τη βιασύνη.
Ωστόσο, το αυξημένο διακύβευμα μιας τέτοιας συνάντησης θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στον Πούτιν να προσφέρει τουλάχιστον κάτι που ο Τραμπ μπορεί να παρουσιάσει ως νίκη. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια συμφωνία για την παύση των αεροπορικών επιθέσεων κατά αμάχων, ακόμη και αν μια πλήρης κατάπαυση του πυρός και μια ειρηνευτική συμφωνία χρειαστούν μήνες για να επιτευχθούν.
Όμως, οι ρωσικές υποσχέσεις για κατάπαυση του πυρός έχουν αποδειχτεί ότι δεν τηρούνται.
Μια τέτοια διπλωματική πρόοδος θα επικύρωνε επίσης τη νέα στρατηγική του Τραμπ, ο οποίος φαίνεται πως προσπαθεί να εξαναγκάσει τον Πούτιν να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με κυρώσεις αντί για κολακείες.
Σημειώνεται πως ήδη ο Τραμπ ανακοίνωσε υψηλούς δασμούς στην Ινδία, επειδή αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, ενώ έχει δώσει προθεσμία για επιβολή νέων κυρώσεων και κατά της Μόσχας.
Και στην Ουκρανία, επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία. «Η Ρωσία φαίνεται να τείνει περισσότερο προς την κατάπαυση του πυρός. Η πίεση αποδίδει» ανέφερε ο Ζελένσκι στο νυχτερινό του διάγγελμα.
Οι λόγοι για να μην εμπιστεύεται ο Τραμπ τον Πούτιν
Ο βασικός λόγος είναι πως ο Πούτιν ίσως παίζει και πάλι το παλιό, γνωστό του διπλωματικό παιχνίδι. Ο Τραμπ ταπεινώθηκε από τον Ρώσο πρόεδρο, ο οποίος αγνόησε τις ειρηνευτικές του προσπάθειες και γελοιοποίησε τους ισχυρισμούς του ότι θέλει ειλικρινά την ειρήνη. Ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται να έχει συνειδητοποιήσει πως ο Ρώσος ηγέτης τον κορόιδεψε. Και μπορεί να το ξανακάνει.
Ο Τραμπ παραδέχθηκε ότι δεν γνωρίζει ποιο είναι το παιχνίδι του Πούτιν. «Δεν μπορώ να απαντήσω ακόμη σε αυτή την ερώτηση», δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τετάρτη. «Θα σας πω σε λίγες εβδομάδες, ίσως και λιγότερο», είπε.
Όπως σχολιάζει το CNN, ο Τραμπ είναι πιθανό να χαρακτηρίσει μια σύνοδο κορυφής με τον Πούτιν ως νίκη, και ο πρώην αντισυνταγματάρχης της KGB μπορεί να ποντάρει στην αγάπη του Τραμπ για τις… στημένες φωτογραφίες.
Στην πρώτη του θητεία, ο Αμερικανός πρόεδρος είχε συναντηθεί και με τον Κιμ Γιονγκ Ουν, αλλά δεν κατάφερε τίποτα με το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας.
Ο Πούτιν έχει δηλώσει εδώ και καιρό ότι είναι πρόθυμος να συναντήσει τον Τραμπ όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή, και μια τέτοια συνάντηση θα αποτελούσε την επανείσοδο ενός ηγέτη-παρία στην κορυφαία διπλωματική σκηνή του κόσμου.
Μια τέτοια συνάντηση θα αναζωπύρωνε καιτις μνήμες της συνόδου κορυφής του Ελσίνκι στην πρώτη θητεία του Τραμπ, όταν ο Πούτιν κατάφερε να τον χειραγωγήσει με εντυπωσιακό τρόπο.
«Νομίζω ότι ο Πούτιν θα το δει ως ευκαιρία», σχολιάζει ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, Τζον Μπόλτον, στο CNN. «Νομίζω έχει κάποιες ιδέες για το πώς να επαναφέρει τα πράγματα προς τη δική του κατεύθυνση», σημείωσε.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι τι θα προσφέρουν οι Ρώσοι. Οι ΗΠΑ προσπάθησαν στο παρελθόν να επιτύχουν μια συμφωνία για τη διακοπή των αεροπορικών επιθέσεων και από τις δύο πλευρές, αλλά οι πιθανότητες μιας ευρύτερης κατάπαυσης του πυρός παραμένουν ελάχιστες.
Επιπλέον, ο Πούτιν μπορεί να δει τη συνάντηση με τον Τραμπ ως ευκαιρία εξαγοράς περισσότερου χρόνου για να καταλάβει καίριας στρατηγικής σημασίας εδάφη στην ανατολική Ουκρανία.
Μια άλλη πιθανή προσέγγιση θα ήταν η Ρωσία να δελεάσει τον Τραμπ με κίνητρα, ώστε να αποσπάσει την προσοχή του από την Ουκρανία. Αυτά μπορεί να είναι μια υπόσχεση για συνομιλίες σχετικά με μια συμφωνία ελέγχου των πυρηνικών όπλων ή κάποια σημαντική οικονομική συνεργασία που θα ενδιέφερε τον επιχειρηματία Τραμπ.
Την ίδια ώρα, και η Ουκρανία είναι επιφυλακτική απέναντι στην επιστροφή του Τραμπ σε ένα φιλορωσικό ειρηνευτικό σχέδιο, το οποίο θα ικανοποιούσε τις απαιτήσεις της Μόσχας να διατηρήσει όλα τα κατεχόμενα εδάφη, καθώς και να αποκλειστεί οριστικά η ένταξη του Κιέβου στο ΝΑΤΟ. Για αυτό το λόγο και οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμμετείχαν στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Τραμπ με τον Ζελένσκι την Τετάρτη.
Το απόφθεγμα του Ρόναλντ Ρέιγκαν από τον Ψυχρό Πόλεμο για τις σχέσεις με τη Μόσχα, «εμπιστεύσου, αλλά επαλήθευσε» σήμερα ακούγεται παρωχημένο, δεδομένου του ιστορικού διπροσωπίας που έχει ο Πούτιν.
Ο Ζελένσκι έκανε ένα πιο εύστοχο σχόλιο: «Το κλειδί είναι να διασφαλίσουμε ότι δεν θα εξαπατήσουν κανέναν στις λεπτομέρειες - ούτε εμάς, ούτε τις ΗΠΑ».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.