Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ στη Σύνοδο Κορυφής της Χάγης ενέκριναν νέο φιλόδοξο στόχο για αμυντικές και συναφείς δαπάνες, με 3,5% να κατευθύνεται σε κρίσιμες στρατιωτικές ανάγκες και έως 1,5% σε ευρύτερη ασφάλεια. Επαναβεβαίωσαν τη δέσμευση στο Άρθρο 5 και τη στήριξη προς την Ουκρανία, αποφεύγοντας όμως αναφορά σε ένταξη.
Σε μια σύντομη αλλά καθοριστική σύνοδο κορυφής, σχεδιασμένη για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ ενέκριναν την Τετάρτη νέο, φιλόδοξο στόχο για τις αμυντικές δαπάνες: 5% του ΑΕΠ έως το 2035 και επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στην αρχή της συλλογικής άμυνας, επί τη βάσει του Άρθρου 5 που προβλέπει ότι «μια επίθεση εναντίον ενός είναι επίθεση εναντίον όλων».
«Επαναβεβαιώνουμε τη σιδερένια μας δέσμευση στη συλλογική άμυνα, όπως κατοχυρώνεται στο Άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσινγκτον — μια επίθεση εναντίον ενός είναι επίθεση εναντίον όλων», ανέφεραν οι ηγέτες στο τελικό ανακοινωθέν.
Η δήλωση ήρθε ως απάντηση στις ανησυχίες που προκάλεσε ο Τραμπ την προηγούμενη ημέρα, όταν ισχυρίστηκε ότι υπάρχουν «πολλοί ορισμοί» για το Άρθρο 5.
Πριν από τη σύνοδο, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε: «Είμαστε στο πλευρό τους μέχρι τέλους».
Στη διακήρυξη της συνόδου κορυφής στη Χάγη, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ ανέφεραν ότι η εν λόγω δέσμευση περιλαμβάνει επενδύσεις τουλάχιστον 3,5% του ΑΕΠ ετησίως για βασικές αμυντικές ανάγκες.
Δεσμεύτηκαν επίσης να δαπανούν έως και 1,5% του ΑΕΠ σε συναφείς με την ασφάλεια δαπάνες, όπως είναι η προστασία κρίσιμων υποδομών και η ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανικής βάσης της Συμμαχίας.
Οι επενδύσεις αυτές κρίνονται απαραίτητες για την αντιμετώπιση «βαθιών απειλών ασφαλείας», όπως ανέφεραν οι ηγέτες, επισημαίνοντας ιδίως τη «μακροπρόθεσμη απειλή που συνιστά η Ρωσία για την ευρωατλαντική ασφάλεια» καθώς και τη «συνεχή απειλή της τρομοκρατίας».
Η πρόοδος ως προς τους αυξημένους στόχους δαπανών, που αυξάνονται από τον ισχύοντα στόχο του 2% του ΑΕΠ, θα επανεξεταστεί το 2029.
Οι σύμμαχοι επανέλαβαν τις «διαρκείς κυριαρχικές δεσμεύσεις» τους για στήριξη της Ουκρανίας, αλλά απέφυγαν να αναφερθούν σε ενδεχόμενη μελλοντική ένταξή της στη Συμμαχία, όπως είχε συμβεί σε προηγούμενες διακηρύξεις συνόδων.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ εμφανίστηκε κατηγορηματικός απέναντι στη Μόσχα, δηλώνοντας ότι δεν έχει μεταβάλει την άποψή του για τον Ρώσο πρόεδρο, λέγοντας χαρακτηριστικά «δεν τον εμπιστεύομαι».
Σε αυτό το κλίμα, ο Ρούτε σημειώσε «ο Πούτιν δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι καθόλου ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα».
Δαπάνες εκατοντάδων δισ. ετησίως
Η Συμμαχία των 32 χωρών υιοθέτησε πλήρως το αίτημα Τραμπ να ενισχύσουν όλοι οι σύμμαχοι τις συνεισφορές τους, ώστε να περιοριστεί η εξάρτηση του ΝΑΤΟ από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ και πρώην πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, παραδέχτηκε ότι για τις ευρωπαϊκές χώρες και τον Καναδά η εξεύρεση των απαραίτητων πόρων δεν είναι εύκολη υπόθεση, αλλά είναι επιτακτική.
«Υπάρχει απόλυτη πεποίθηση στο τραπέζι ότι, απέναντι στη ρωσική απειλή και τη διεθνή αστάθεια, δεν υπάρχει εναλλακτική», δήλωσε στη Χάγη.
Ο νέος στόχος αντιπροσωπεύει αύξηση δαπανών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως σε σχέση με το σημερινό όριο του 2% του ΑΕΠ, αν και τα κριτήρια μέτρησης αλλάζουν.
Συγκεκριμένα, 3,5% του ΑΕΠ θα διατεθεί για βασικές αμυντικές ανάγκες (όπως στρατεύματα και οπλισμός) και 1,5% για συναφείς δαπάνες (όπως κυβερνοασφάλεια, προστασία υποδομών, και αναβάθμιση δρόμων και γεφυρών για στρατιωτική χρήση).
Όλοι οι σύμμαχοι ενέκριναν τη διακήρυξη με τον νέο στόχο, με την Ισπανία ωστόσο να δηλώνει ότι μπορεί να τηρεί τις δεσμεύσεις της με χαμηλότερες δαπάνες, κάτι που ο Ρούτε δεν αποδέχθηκε, αλλά έκλεισε διπλωματικά το θέμα σε συνεννόηση με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, προκειμένου να διευκολυνθεί η πολιτική νίκη του Τραμπ και να αποφευχθούν εντάσεις.
Η Ισπανία ξεκαθάρισε ότι δεν αναμένει επιπτώσεις από τη στάση της.
Ο Ρούτε επέλεξε μια σύντομη σύνοδο και περιορισμένο ανακοινωθέν, εστιάζοντας στο θέμα των δαπανών ώστε να αποφευχθούν εντάσεις με τον Αμερικανό πρόεδρο.
Το κοινό ανακοινωθέν μετά τη Σύνοδο
Οι χώρες μέλη του ΝΑΤΟ δεσμεύθηκαν να αυξήσουν δραστικά τις αμυντικές τους δαπάνες, γεγονός που έδωσε την ευκαιρία στον Ντόναλντ Τραμπ να μιλήσει για «μεγάλη νίκη».
Στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά την σύνοδο κορυφής της Ατλαντικής Συμμαχίας στην Χάγη, τα 32 μέλη της δεσμεύονται να επενδύσουν το 5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος του για την ασφάλεια στον ορίζοντα του 2035.
Συγκεκριμένα, οι νατοϊκοί σύμμαχοι θα αφιερώσουν «τουλάχιστον 3,5% του ΑΕΠ» για τις stricto sensu στρατιωτικές δαπάνες και 1,5% επιπλέον για τις επενδύσεις στον τομέα της ασφάλειας με την ευρύτερη έννοια, όπως είναι η προστασία των κρίσιμης σημασίας υποδομών και των δικτύων.
Ο στόχος θα είναι δύσκολο να επιτευχθεί, προειδοποίησαν πολλοί ευρωπαίοι ηγέτες, όπως η Ισπανία που θεωρεί την αύξηση των αμυντικών δαπανών «παράλογη».Ομως ο Ντόναλντ Τραμπ χαιρέτισε «μία μεγάλη νίκη για όλον τον κόσμο». Οι Σύμμαχοι θα δαπανούν «πολύ σύντομα» όσο και οι ΗΠΑ. «Τους ζήτησα εδώ και χρόνια αύξηση στο 5% και αυξάνουν σε 5%. Είναι φοβερό (...) Το ΝΑΤΟ θα γίνει πολύ δυνατό με μας», δήλωσε κατενθουσιασμένος ο αμερικανός πρόεδρος.
Τα μέλη του ΝΑΤΟ επαναλαμβάνουν στο κείμενο του κοινού ανακοινωθέντος την «ακλόνητη δέσμευσή» τους στην ρήτρα της αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση επίθεση διώχνοντας τις ανησυχίες που είχε προκαλέσει η χθεσινή δήλωση του Τραμπ για το Αρθρο 5 και τις «πολλαπλές ερμηνείες του».
Τα μέλη του ΝΑΤΟ «επαναλαμβάνουν» επίσης την υποστήριξή τους προς την Ουκρανία, «η ασφάλεια της οποίας συμβάλλει στην δική μας» ασφάλεια και δηλώνουν ότι η Ρωσία αποτελεί «μακροπρόθεσμη απειλή».
Η βοήθεια προς την Ουκρανία ενσωματώθηκε στο 5% του ΑΕΠ των δαπανών για την ασφάλεια.
Στο επίκεντρο της νατοϊκής συνόδου κορυφής είναι και η συνάντηση του Τραμπ με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Τι μήνυμα θέλετε να του δώσετε; «Θα του πω {πώς είσαι;}. Βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση, ποτέ δεν έπρεπε να βρεθεί σε τέτοια κατάσταση», είπε.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
