Η αναστολή των δασμών από τον αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ εκτόξευσε στα ύψη τις παγκόσμιες αγορές την Τετάρτη, με τον Λευκό Οίκο να διαλαλεί ότι βρίσκεται σε επαφή με δεκάδες χώρες για τη σύναψη συμφωνιών, κλήσεις και συναντήσεις τις επόμενες εβδομάδες.
Αλλά μια χώρα απουσίαζε εμφανώς από οποιαδήποτε προσέγγιση: η Κίνα
Καθώς οι ΗΠΑ «πάγωσαν» τους δασμούς για τον υπόλοιπο κόσμο για 90 ημέρες, δεν ισχύει το ίδιο και για την Κίνα αφού αύξησε τους δασμούς επιπλέον 145% σε όλα τα κινεζικά προϊόντα που φτάνουν στις ΗΠΑ. Σε απάντηση, το Πεκίνο έχει ήδη αυξήσει τους δικούς του δασμούς στις ΗΠΑ στο 84%.
Ένας άνευ προηγουμένου εμπορικός πόλεμος μεταξύ των δύο οικονομικών υπερδυνάμεων του κόσμου διαμορφώνεται με ταχύτατους ρυθμούς.
Δύο ανώτεροι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου είπαν στο CNN ότι ο Τραμπ ανέφερε στην ομάδα του ότι η Κίνα θα πρέπει να είναι εκείνη που θα κάνει το πρώτο βήμα αφού ο Λευκός Οίκος πιστεύει ότι το Πεκίνο επέλεξε να κλιμακώσει περαιτέρω τον εμπορικό πόλεμο.
Αυτή η στάση που διατηρεί ο Τραμπ έχει φτάσει στα αφτιά του Πεκίνου εδώ και περίπου δύο μήνες, με την ομάδα του αμερικανού προέδρου να λέει ξεκάθαρα σε Κινέζους αξιωματούχους ότι ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ θα πρέπει να τηλεφωνήσει στον Τραμπ. Ωστόσο, το Πεκίνο έχει επανειλημμένα αρνηθεί να έχει μια τηλεφωνική κλήση σε επίπεδο ηγετών, σύμφωνα με τρεις πηγές που γνωρίζουν τις επίσημες επικοινωνίες.
«Η Κίνα θέλει να κάνει μια συμφωνία. Απλώς δεν ξέρουν πώς να το κάνουν», είπε ο Τραμπ την Τετάρτη. «Ξέρεις, είναι ένα από εκείνα τα πράγματα που δεν ξέρουν καλά – Είναι περήφανοι άνθρωποι» επισήμανε.
Προς αναζήτηση διαύλου επικοινωνίας
Αλλά εδώ και μήνες, οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Κίνας συζητούν ο ένας για τον άλλον, επιδεινώνοντας έτσι τις σχέσεις τους. Παρασκηνιακά, υπάρχει επίσημη επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών από ομάδα εργασίας, ωστόσο ένας διάλογος υψηλού επιπέδου δεν έχει πραγματοποιηθεί.Οι ανεπίσημες συζητήσεις που πραγματοποιούνται μέχρι τώρα έχουν αποδειχθεί αντιπαραγωγικές, σύμφωνα με τρεις πηγές που ενημερώθηκαν για την κατάσταση, με αποτέλεσμα οι σχέσεις των δύο χωρών να επιδεινώνονται.
Η εξάρτηση της Κίνας από το αυστηρό πρωτόκολλο και η επιθυμία να προετοιμάσει τον Σι για οποιαδήποτε τηλεφωνική επικοινωνία ενός τέτοιου μεγέθους έρχεται ουσιαστικά σε αντίθεση με τον τρόπο με τον οποίο ο Τραμπ δραστηριοποιείται, λένε ορισμένοι νυν και πρώην αξιωματούχοι.
Η Κίνα προσπαθεί να δημιουργήσει ένα ανεπίσημο κανάλι, όπως είχε με τον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του προέδρου Τζο Μπάιντεν , Τζέικ Σάλιβαν, αλλά μέχρι στιγμής αυτή η προσπάθεια είναι ανεπιτυχής. Η κυβέρνηση Τραμπ δεν επιθυμούσε επαφές με τον Υπουργό Εξωτερικών της Κίνας Γουάνγκ Γι, που υπηρετεί ως συνομιλητής, υποδηλώνοντας ότι ο Γουάνγκ δεν είναι αρκετά κοντά στον στενό κύκλο του Σι και δεν μπορεί να τον εμπιστευτεί.
Οι Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν λάβει συγκεκριμένα ονόματα ατόμων με τα οποία θα ήθελε να συνεργαστεί ο Λευκός Οίκος, αλλά η Κίνα δεν θα υποχωρήσει, λένε πηγές.
Ενώ ο πρεσβευτής της Κίνας στις ΗΠΑ έχει προσπαθήσει να φέρει σε κάποια επικοινωνία τις δύο πλευρές, η έλλειψη διαύλου επικοινωνίας σε κύριο επίπεδο αποτελεί ένα πρόβλημα στο να υπάρξει επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών, κάτι που ο Τραμπ λέει ότι είναι απαραίτητο.
Δύο ανώτεροι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου είπαν στο CNN ότι ο Τραμπ θα ήταν ευτυχής να ξεκινήσει η επικοινωνία σε επίπεδο λίγο πιο κάτω από αυτό των ηγετών εάν αυτό έχει κάποιο αποτέλεσμα.
Παρά το γεγονός ότι οι αξιωματούχοι του Τραμπ πιστεύουν ότι εκείνος θα αποφασίσει πότε θα ξεκινήσουν οι συνομιλίες – είναι σαφές ότι η μπάλα είναι προς το παρόν στο γήπεδο της Κίνας
«Η πόρτα των συνομιλιών είναι ανοιχτή, αλλά ο διάλογος πρέπει να διεξάγεται με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό και την ισότητα», δήλωσε την Πέμπτη εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου. «Εάν οι ΗΠΑ επιλέξουν την αντιπαράθεση, η Κίνα θα απαντήσει με το ίδιο νόμισμα. Η πίεση, οι απειλές και ο εκβιασμός δεν είναι οι σωστοί τρόποι αντιμετώπισης της Κίνας».
Εν μέσω της αντιπαράθεσης, ο Λευκός Οίκος προσπάθησε να δώσει προτεραιότητα στις εμπορικές συμφωνίες με την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και το Βιετνάμ προκειμένου να πιέσει το Πεκίνο, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.
Οι σημερινοί και πρώην αμερικανοί αξιωματούχοι δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να υπάρξει ένας απροσδόκητος δίαυλος επικοινωνίας ο οποίος θα προετοιμάσει το έδαφος προκειμένου να υπάρξει μια πιθανή επικοινωνία Σι - Τραμπ. Aλλά πρώην αξιωματούχοι των ΗΠΑ λένε ότι το κλειδί είναι να διασφαλίσουν οι Κινέζοι ότι δεν θα στείλουν τον Σι σε μια ενέδρα που πιθανότατα να έχει στηθεί από τους Αμερικανούς.
«Οι Κινέζοι σε κάθε περίπτωση είναι απρόθυμοι να βάλουν τον ηγέτη τους στη θέση που βρέθηκε ο Ζελένσκι», δήλωσε ο Ντάνι Ράσελ, πρώην βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών για την Ανατολική Ασία και επί του παρόντος αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Ασιατικής Πολιτικής Κοινωνίας. «Θέλουν να διασφαλίσουν ότι θα τεθούν κάποιες βάσεις για μια συνάντηση και ότι υπάρχουν ορισμένοι βασικοί κανόνες».
«Αμοιβαία εξασφαλισμένη καταστροφή»
Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν αναζητήσει τρόπους για να φτάσουν απευθείας στον Τραμπ, συχνά μέσω επιχειρηματιών.
Όταν ο Σι έστειλε τον αντιπρόεδρο Χαν Ζενγκ στην Ουάσιγκτον ως τον υψηλόβαθμο απεσταλμένο της Κίνας που παρευρέθηκε ποτέ σε μια προεδρική ορκωμοσία, ο Χαν είχε επίσης συνάντηση με τον Ίλον Μασκ.
Ο δισεκατομμυριούχος Διευθύνων Σύμβουλος της Tesla έχει επιχειρήσεις στην Κίνα και έχει επίσης τεράστια επιρροή στις πρώτες ημέρες της κυβέρνησης Τραμπ. Κινέζοι αξιωματούχοι ήλπιζαν να δημιουργήσουν πιο άμεσες γραμμές επικοινωνίας με τη νέα κυβέρνηση Τραμπ, χρησιμοποιώντας τον Μασκ ως έναν ενδιάμεσο, είπε ένα άτομο που γνωρίζει το θέμα. Αλλά μέχρι στιγμής, αυτές οι προσπάθειες δεν έχουν αποδώσει καρπούς.
Η Κίνα έχει εξετάσει το ενδεχόμενο να ανατρέψει τις δραστηριότητες αμερικανικών εταιρειών blue-chip στην Κίνα, όπως η Apple, η Tesla, η Caterpillar και η Starbucks. Τελικά, σύμφωνα με δύο πηγές που ενημερώθηκαν για τις συζητήσεις, το Πεκίνο απέρριψε αυτή την ιδέα - ανησυχώντας ότι οι Κινέζοι καταναλωτές θα εξεγερθούν.
Αλλά το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ) εξακολουθεί να σταθμίζει τις στρατηγικές επιλογές για να αντεπιτεθεί στην Ουάσιγκτον πέρα από την απλή αύξηση των εισαγωγικών δασμών. Η Κίνα πιθανότατα θα αρχίσει να αγοράζει σόγια και γεωργικά προϊόντα από τη Βραζιλία αντί για τις ΗΠΑ, όπως έκανε κατά τον πρώτο εμπορικό πόλεμο του Τραμπ.
Το Πεκίνο έχει απαγορεύσει επίσης την εξαγωγή μιας χούφτας ορυκτών σπάνιων γαιών που απαιτούνται για την κατασκευή ορισμένων αγαθών. Η κίνηση για την απαγόρευση της εξαγωγής όλων των ορυκτών σπάνιων γαιών ή το ξεπούλημα των ομολόγων του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ θα θεωρηθεί ότι οδηγεί τη σύγκρουση στο επόμενο επίπεδο.
Το ποια χώρα όμως έχει τη μεγαλύτερη δύναμη σε μια τέτοια σύγκρουση εξαρτάται από το ποιον ρωτάτε. Ο Πίτερ Ναβάρο, το γεράκι του Τραμπ, έχει δηλώσει ότι το Πεκίνο δεν έχει την πολυτέλεια να κλιμακώσει τον πόλεμο σε αυτό το επίπεδο. Ορισμένοι ειδικοί από την άλλη λένει ότι είναι ο Σι έχει το πάνω χέρι, αφού ενίσχυσε την πολιτική του θέση στο εσωτερικό κερδίζοντας περισσότερο χώρο για ελιγμούς πριν εμπλακεί με τον Τραμπ.
Ο Ματ Πότινγκερ, ο οποίος υπηρέτησε ως αναπληρωτής σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, και η Λίζα Τόμπιν, η οποία διετέλεσε διευθύντρια του για την Κίνα στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας, περιέγραψαν το χάσμα ως «ακατάστατο χωρισμό» και «διαγωνισμό μηδενικού αθροίσματος», του οποίου η διευθέτηση θα έχει συνέπειες για τον υπόλοιπο κόσμο. Οι υπερδυνάμεις, είπαν, ταιριάζουν ισομερώς – αλλά έχουν διαφορετικούς στόχους.
«Ενώ ο Τραμπ έχει πάρει το πάνω χέρι στον εμπορικό πόλεμο, ο Σι κερδίζει έδαφος σε τομείς που μπορεί να είναι ακόμη πιο σημαντικοί: τεχνητή νοημοσύνη, προηγμένη κατασκευή και ο στρατός που απαιτείται για την κατάσχεση του πιο σημαντικού ακινήτου στον κόσμο – την Ταϊβάν».
Σύννεφα από την πρώτη θητεία του Τραμπ
Όσο ο Τραμπ δεν βρισκόταν στην εξουσία, μετά την ήττα τους στις εκλογές το 2020, αναρωτιόταν συχνά για τις ελλείψεις των εμπορικών συμφωνιών που σύναψε με την Κίνα κατά την πρώτη του θητεία. Ενώ απολάμβανε μια ζεστή σχέση με τον Σι, συμπεριλαμβανομένης μιας επίσκεψης του Σι στο Μαρ-α-Λάγκο και μιας εκθαμβωτικής επίσκεψης Τραμπ στο Πεκίνο το 2017, η συνεργασία τους επιδεινώθηκε τα τελευταία χρόνια της πρώτης του θητείας.
Ο Τραμπ έχει παραπονεθεί, όπως είπε, για το γεγονός ότι αδύναμοι αξιωματούχοι επέτρεψαν στην Κίνα να αρνηθεί σε ορισμένους τις συμφωνίες που έκανε για την αγορά μεγάλων ποσοτήτων αμερικανικών αγαθών, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών προϊόντων.
Επιστρέφοντας στην εξουσία, ο Τραμπ προσπάθησε να συνάψει μια πιο ευρεία συμφωνία με την Κίνα που θα επεκτείνεται πέρα από το εμπόριο και σε άλλους τομείς, όπως σε νέες επενδύσεις δεσμεύοντας την Κίνα να αγοράσει περισσότερα αμερικανικά προϊόντα. Η κατάσταση ωστόσο έγινε πιο περίπλοκη αφού η πρώτη εμπορική συμφωνία που σύναψαν οι δύο χώρες με στόχο την πώληση περισσότερων αμερικανικών προϊόντων στην Κίνα δεν έχει την αναμενόμενη αποδώσει και η επιθετική ομάδα εθνικής ασφάλειας του Τραμπ είχε προηγουμένως εκφράσει επιφυλάξεις στο να αφήσει το Πεκίνο να επενδύσει περισσότερα στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ ανέλαβε επίσης τα καθήκοντά του δεσμευόμενος να πατάξει τη φαιντανύλη που έρχεται από την Κίνα στις ΗΠΑ. Τις πρώτες μέρες της θητείας του, ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 10% στην Κίνα – μαζί με τους απειλούμενους και δασμούς στον Καναδά και το Μεξικό – επικαλούμενος τον ρόλο των Κινέζων προμηθευτών στο εμπόριο φαιντανύλης.
Λίγο μετά τη συνομιλία μεταξύ Τραμπ και Σι στα μέσα Ιανουαρίου, το ΚΚΚ υπέβαλε πρόταση σχετικά με τον περιορισμό της παραγωγής φαιντανύλης στην Πρεσβεία των ΗΠΑ στο Πεκίνο.
Την περασμένη εβδομάδα, το Πεκίνο παρουσίασε μια πιο ουσιαστική προσφορά, αλλά μένει να διαπιστωθεί αν ο Τραμπ θα πάρει στα σοβαρά αυτή την πρόταση ως τρόπο για να μειώσει τους δασμούς που έχουν αυξηθεί εκθετικά και διέλυσαν τις οικονομίες των δύο χωρών.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
