Συνέντευξη στον Στέφανο Νικολαΐδη
Είναι εκπρόσωπος μιας νέας γενιάς πολιτικών που μεγάλωσε μέσα στη Μεταπολίτευση και σήμερα καλείται να την αξιολογήσει, να την υπερασπιστεί αλλά και να την υπερβεί.
Ο Παύλος Χρηστίδης, βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και ένας από τους νεότερους κοινοβουλευτικούς της σημερινής Βουλής, μιλά στο skai.gr στο πλαίσιο του αφιερώματος «Μεταπολίτευση 50+1 Χρόνια Μετά» για τα μεγάλα ορόσημα και τις χαμένες ευκαιρίες αυτής της περιόδου, για τη σχέση των νέων με τη δημοκρατία, για τη συλλογική μνήμη που κινδυνεύει να φθαρεί — και για την ανάγκη πολιτικής ανανέωσης με ουσία και ρίζες. Με καθαρές κουβέντες και την ειλικρίνεια της γενιάς του, καλεί σε έναν νέο πολιτικό ρεαλισμό χωρίς απώλεια αξιών.
Αναλυτικά η συνέντευξη του κ. Χρηστίδη:
- Τι σημαίνει «Μεταπολίτευση» για εσάς προσωπικά;
Γεννήθηκα μετά το '81 και έζησα τη Μεταπολίτευση στα αποτελέσματά της.
Για μένα, η Μεταπολίτευση δεν είναι απλά ένα ιστορικό κεφάλαιο. Είναι η στιγμή που η Ελλάδα απέκτησε φωνή. Είναι το σημείο εκκίνησης ενός συλλογικού «επιτέλους», όταν μια κοινωνία που έζησε σιωπηλές δεκαετίες μίλησε και απαίτησε.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου μετουσίωσε αυτήν την απαίτηση σε πολιτικό σχέδιο, δίνοντας φωνή σε εκείνους που μέχρι τότε ήταν στο περιθώριο, στους μη προνομιούχους Έλληνες. Ήταν η γέννηση μιας πιο απαιτητικής και συμπεριληπτικής Δημοκρατίας, όπου η κοινωνική κινητικότητα έγινε πράξη.
Όμως δεν σταματάμε εκεί. Αυτό που δίδαξαν τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης είναι ότι η Δημοκρατία είναι κάτι που χτίζεται κάθε μέρα. Γι’ αυτό και αυτή η εποχή είναι μια αφετηρία, όχι μια δικαιολογία.
- Ποια θεωρείτε τη σημαντικότερη θεσμική ή κοινωνική τομή της περιόδου;
Η αναγνώριση της λαϊκής κυριαρχίας ως πράξης και όχι απλά ως συνθήματος. Αυτό ξεκίνησε με τις πολιτικές του ΠΑΣΟΚ την πρώτη του τετραετία, την αποκατάσταση των αδικιών, το κοινωνικό κράτος, την ένταξη των γυναικών και των νέων στο πολιτικό προσκήνιο.
Και συνεχίστηκε τις επόμενες δεκαετίες με τον θεσμικό εκσυγχρονισμό. Την αποκέντρωση με την ισχυρή αυτοδιοίκηση, το ΑΣΕΠ, τη Διαύγεια, που ενσάρκωσαν την αρχή της διαφάνειας και της αξιοκρατίας.
Στην ουσία, ήταν η μετάβαση από τον κρατισμό της φωνής στο κράτος δικαίου της πράξης.
Και αυτό είναι ένα ερώτημα για σήμερα. Μπορούμε να μιλάμε για Δημοκρατία, αν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στους θεσμούς;
- Πιστεύετε ότι έχουμε περάσει σε «μετα-μεταπολιτευτική» εποχή; Αν ναι, πότε και γιατί;
Ναι, και το καταλάβαμε όταν σταμάτησαν να δουλεύουν οι παλιές συνταγές. Όταν οι νέοι σταμάτησαν να ψηφίζουν από συνήθεια ή από οικογενειακή παράδοση. Όταν η κρίση του 2010 ξήλωσε τις αυταπάτες και άφησε γυμνές τις δομές. Ήταν το σοκ που αποκάλυψε πόσο εύθραυστη ήταν η κοινωνική ισορροπία.
Αλλά η μετα-μεταπολίτευση δεν είναι απλώς το «μετά το παλιό». Είναι η εποχή της αμφισβήτησης χωρίς ιδεολογική πυξίδα. Η εποχή του πληροφοριακού χάους, της πολιτικής κόπωσης, της ανασφάλειας, του εργασιακού burnout και της κοινωνικής κόπωσης και αποξένωσης.
Και εδώ είναι που χρειαζόμαστε μια νέα γενιά πολιτικής σκέψης, που να συνδυάζει το όραμα με το θεσμικό εργαλείο, ακριβώς όπως το προτείνουν ο Ατσεμόγλου και ο Ρόμπινσον. Οραματισμός χωρίς θεσμούς είναι wishful thinking. Θεσμοί χωρίς όραμα είναι τεχνοκρατία. Θέλουμε και τα δύο.
- Ποιος είναι, κατά τη γνώμη σας, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη Δημοκρατία σήμερα;
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η απάθεια που μεταμφιέζεται σε ειρωνεία. Το «δεν αλλάζει τίποτα». Το «όλοι ίδιοι είναι». Αυτή η κουλτούρα παραίτησης, αυτή είναι η πραγματική απειλή.
Όπως είπε ο Ομπάμα, η Δημοκρατία πεθαίνει όταν σταματάμε να την υπερασπιζόμαστε. Και την υπερασπίζεσαι με ψήφο, με συμμετοχή, με ερωτήσεις, με διαφωνία. Μαζί με likes, shares και stories.
Αν οι πολίτες μετατραπούν σε απλούς παρατηρητές, τότε το παιχνίδι το κερδίζουν εκείνοι που δεν θέλουν να υπάρχουν κανόνες.
- Αν μιλούσατε με έναν 17χρονο ψηφοφόρο σήμερα, τι θα του λέγατε ότι αξίζει να υπερασπιστεί;
Θα του έλεγα να υπερασπιστεί το δικαίωμα στο όνειρο. Να υπερασπιστεί αξίες, συναισθήματα και ιδανικά. Να σκέφτεται τον διπλανό του, να νοιάζεται για τον συνάνθρωπο.
Θα του έλεγα να υπερασπιστεί την παιδεία, σαν εργαλείο ελευθερίας, τους θεσμούς, γιατί χωρίς αυτούς η ελευθερία είναι για τους λίγους.
Και, πάνω απ’ όλα, να υπερασπιστεί την ελπίδα. Όχι την αφελή, αλλά την επίμονη. Την ελπίδα που δεν περιμένει σωτήρες, αλλά γίνεται η ίδια εργαλείο αλλαγής.
Η ιστορία δεν είναι κάτι που απλώς διαβάζεις. Είναι κάτι που γράφεις. Και η ψήφος σου είναι το πρώτο κεφάλαιο.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.