Του Στέφανου Νικολαΐδη
Σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, η Ελλάδα προχωρά ένα αποφασιστικό βήμα: καταθέτει σήμερα αίτημα ένταξης στο πρόγραμμα SAFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αιτούμενη χαμηλότοκα δάνεια ύψους 1,2 δισ. ευρώ για ανάγκες της εθνικής άμυνας.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία με διπλή στόχευση: την ενίσχυση της ελληνικής αμυντικής ικανότητας, αλλά και την ενεργή συμμετοχή της χώρας στον νέο ευρωπαϊκό χάρτη άμυνας και ασφάλειας που διαμορφώνεται μετά την απόσυρση των ΗΠΑ από την περιοχή.
Τι είναι το SAFE
Το SAFE (Security Action for Europe) είναι ο νέος χρηματοδοτικός βραχίονας της ΕΕ, που προβλέπει κοινές αμυντικές προμήθειες και τη στήριξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Εντάσσεται στο πακέτο των 750 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας και προβλέπει δάνεια συνολικού ύψους 150 δισ. ευρώ.
Η ελληνική πρόταση εστιάζει σε στρατηγικά προγράμματα που ήδη βρίσκονται εντός του εγκεκριμένου 12+8ετούς εξοπλιστικού σχεδιασμού και τώρα μπορούν να επισπευσθούν χάρη στη χρηματοδότηση από το SAFE:
- Αντιαεροπορικά συστήματα, πιθανότατα το ισραηλινό Barak MX, με συμμετοχή της Intracom Defense (θυγατρική της ισραηλινής εταιρείας)
- Το σύστημα PULS πολλαπλών εκτοξευτών από την Elbit, μέσω της θυγατρικής της στη Γερμανία
- Ενδεχόμενη ένταξη της 4ης φρεγάτας FDI, κόστους 800–900 εκατ. ευρώ
- UAV και USV (μη επανδρωμένα εναέρια και θαλάσσια συστήματα) με ευρωπαϊκές συμπαραγωγές
Γιατί είναι κρίσιμο βήμα για την Ελλάδα
Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας στο skai.gr, τονίζει ότι η ένταξη της Ελλάδας στο SAFE δεν αφορά μόνο το κονδύλι των 1,2 δισ. ευρώ, αλλά κυρίως το μήνυμα συμμετοχής και παρουσίας στον ευρωπαϊκό πυρήνα των εξελίξεων.
«Οι ΗΠΑ έχουν αποφασίσει να αποσυρθούν από την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Η Ε.Ε. είναι αναγκασμένη να αναλάβει τον ρόλο αυτό μόνη της. Η Ελλάδα πρέπει να είναι μέσα στις αποφάσεις. Αν μείνουμε απέξω, θα χάσουμε τη δυνατότητα να βάζουμε τη σφραγίδα μας», σημειώνει.
Ο κ. Φίλης υπενθυμίζει ότι η Ελλάδα έχει ένα ιδιαίτερο πλεονέκτημα: η συμμετοχή στο SAFE απαιτεί ομοφωνία, κάτι που σημαίνει πως η Τουρκία δεν μπορεί να ενταχθεί χωρίς τη συγκατάθεση της Αθήνας και της Λευκωσίας. Η Ελλάδα, λοιπόν, μπορεί να αξιοποιήσει το θεσμικό της βάρος, διασφαλίζοντας ότι δεν θα μπουν από την «Κερκόπορτα» οι τουρκικές βλέψεις, χωρίς προηγούμενες δεσμεύσεις, όπως η άρση του casus belli.
Επανεκκίνηση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας
Ο Κωνσταντίνος Φίλης αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα έχει μείνει πίσω στην ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και χρειάζεται μια «επανεκκίνηση με όραμα», επισημαίνοντας:
«Η Τουρκία μέσα σε 20 χρόνια κατάφερε να αποκτήσει αμυντική αυτάρκεια και γεωπολιτική επιρροή μέσω της βιομηχανίας της. Αυτό δεν μπορεί να αγνοηθεί. Εμείς δεν θα καλύψουμε τον χαμένο χρόνο από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά πρέπει να ξεκινήσουμε τώρα».
Το SAFE, λοιπόν, μπορεί να αποτελέσει το πρώτο ουσιαστικό εργαλείο για την επιστροφή της Ελλάδας στον χάρτη της αμυντικής παραγωγής, με στόχο όχι μόνο την εθνική επάρκεια, αλλά και τη συμβολή στον ευρωπαϊκό σχεδιασμό.
Η μεγάλη εικόνα: Στρατηγική τοποθέτηση στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική
Η ελληνική συμμετοχή στο SAFE στέλνει σαφές μήνυμα ότι η χώρα δεν είναι απλός θεατής, αλλά παίκτης με άποψη, ρόλο και επιρροή, ειδικά τη στιγμή που η ευρωπαϊκή άμυνα μετασχηματίζεται.
Όπως τονίζει ο Κωνσταντίνος Φίλης:
«Αν δεν είμαστε στον στενό πυρήνα, δεν θα έχουμε συμμετοχή στις αποφάσεις. Οι Ευρωπαίοι βλέπουν στην Τουρκία έναν πιθανό συνεργάτη, γιατί έχει δυνατή βιομηχανία. Εμείς δεν μπορούμε να λείπουμε από αυτόν τον διάλογο. Πρέπει να συμμετέχουμε ενεργά και στρατηγικά».
Συμπέρασμα
Η Ελλάδα, με την ένταξή της στο SAFE, επιχειρεί όχι απλώς να ενισχύσει την άμυνά της, αλλά να διεκδικήσει θέση και λόγο στη νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας.
Το στοίχημα είναι μεγαλύτερο από τα 1,2 δισ. ευρώ. Είναι το αν θα μείνουμε θεατές ή θα διαμορφώσουμε τις εξελίξεις.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.