Μην «πυροβολείτε» τους δικαστές!

Η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης αποτελεί θεμέλιο λίθο για τη λειτουργία της Δημοκρατίας και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών. Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα παρατηρούνται αυξανόμενες επιθέσεις σε δικαστικούς λειτουργούς από την πλευρά πολιτικών προσώπων, οι οποίες υπονομεύουν το κύρος του Θεσμού. Όπως επισήμανε ο Γιάννης Παπαδημητρίου, «Στο ανοιχτό πέλαγος και στο δικαστήριο είσαι στο έλεος του Θεού», υπενθυμίζοντας πως η αβεβαιότητα απέναντι στη Δικαιοσύνη και η δυσπιστία δεν είναι φαινόμενα πρωτοφανή.

Οι πολιτικές πιέσεις και το παράδειγμα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου

Η σύγχυση και η υπονόμευση της Δικαιοσύνης ενισχύονται όταν κάποιοι πολιτικοί εκμεταλλεύονται τη δυσπιστία της κοινωνίας για να μεταφέρουν τις δικές τους ευθύνες στους δικαστές. Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) αποτελεί ενδεικτικό παράδειγμα. Η απροθυμία συμμόρφωσης με τις αποφάσεις του αποτέλεσε βασικό λόγο για το Brexit, ενώ και στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνονται οι φωνές που ισχυρίζονται πως «κυβερνούν οι δικαστές και όχι οι πολιτικοί».

Τα γεγονότα, ωστόσο, δείχνουν ότι οι δικαστές εφαρμόζουν νόμους που θεσπίζονται από τους ίδιους τους πολιτικούς. Οι αποφάσεις του ΔΕΕ, όπως η υπόθεση Costa/ENEL που καθόρισε την υπεροχή του κοινοτικού δικαίου έναντι του εθνικού ή η υπόθεση Frankovich, που θέσπισε το δικαίωμα αποζημίωσης πολιτών για μη εφαρμογή κοινοτικής οδηγίας, καθόρισαν τις ελευθερίες του σύγχρονου Ευρωπαίου πολίτη.

Η Δικαιοσύνη ως θεματοφύλακας της Δημοκρατίας

Ο ρόλος της Δικαιοσύνης αποδεικνύεται ακόμη πιο σημαντικός σε περιόδους πολιτικής αβεβαιότητας και κοινωνικής έντασης. Ενδεικτικό είναι το πρόσφατο περιστατικό στη Γερμανία, όπου έπειτα από απόφαση δικαστηρίου που σταμάτησε μαζικές απελάσεις μεταναστών, υπουργός δήλωσε πως «πρόκειται για μεμονωμένη απόφαση», αφήνοντας να εννοηθεί πως οι απελάσεις θα συνεχιστούν. Παράλληλα, διενεργούνται δημόσιες αντιπαραθέσεις ακόμη και για την καταλληλότητα συνταγματολόγων που προτείνονται για ανώτατα δικαστικά αξιώματα, κριτήρια που συνήθως ξεφεύγουν του θεσμικού πλαισίου.

Η συστηματική επιθετική στάση απέναντι στους δικαστές – το λεγόμενο «bashing» – πρέπει να σταματήσει εδώ. Απειλεί ευθέως την αρχή της διάκρισης των εξουσιών και διαβρώνει τα θεμέλια της δημοκρατικής νομιμότητας. Η πολιτική εξουσία παραδειγματίζει την κοινωνία: όταν οι πολιτικοί υποτιμούν τη Δικαιοσύνη, καλλιεργείται ένα περιβάλλον χυδαίας συμπεριφοράς και διασπείρονται μηνύματα μίσους εναντίον δικαστών που επιτελούν το έργο τους.

Η θωράκιση της Δικαιοσύνης και η υπεράσπιση της ανεξαρτησίας της αποτελεί ευθύνη όλων μας. Μόνο έτσι διατηρείται ζωντανή η ουσία της Δημοκρατίας.

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.