BBC - Μεταναστευτικό: Η Ελλάδα κλείνει την πόρτα του ασύλου - Ο Θ. Πλεύρης μιλά για «εισβολή»

Σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης, η κυβέρνηση κλείνει την «πύλη» της Κρήτης προς την Ευρώπη, θέτοντας εκτός λειτουργίας το δικαίωμα στο άσυλο -ακόμη και για πρόσφυγες πολέμου από το Σουδάν, αναφέρει δημοσίευμα του BBC περιγράφοντας τους νέους όρους στο Μεταναστευτικό στη χώρα μας.

Στο κέντρο μιας αποπνικτικής, τεράστιας αίθουσας, δεκάδες άντρες κάθονται αμίλητοι, χωρίς τίποτα να τους απασχολεί πέρα από την αναμονή. Πίσω τους, παλιά διαφημιστικά από τουριστική έκθεση καλούν τους επισκέπτες να «Ανακαλύψουν την Ομορφιά της Φύσης», με εικόνες από παραλίες και κολπίσκους της Κρήτης.

Όμως όσοι κρατούνται στο παλιό εκθεσιακό κέντρο της Αγυιάς δεν ήρθαν στο νησί για διακοπές. Είναι μετανάστες που διέσχισαν τη θάλασσα από τη Λιβύη με προορισμό την Ευρώπη και πλέον βρίσκονται κρατούμενοι, στερημένοι ακόμη και του δικαιώματος να αιτηθούν άσυλο. Από την Κρήτη, μεταφέρονται σε κλειστά κέντρα κράτησης στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Το δικαίωμα στο άσυλο κατοχυρώνεται από το ελληνικό Σύνταγμα, τη νομοθεσία της Ε.Ε. και το διεθνές δίκαιο. Όμως, από τις αρχές Ιουλίου, η ελληνική κυβέρνηση —επικαλούμενη κατάσταση έκτακτης ανάγκης— ανέστειλε για τουλάχιστον τρεις μήνες αυτό το δικαίωμα, σημειώνει το BBC.

Ο νέος υπουργός Μετανάστευσης Θάνος Πλεύρης μίλησε στο BBC για «εισβολή» και για την ανάγκη «αποτροπής με κάθε τρόπο»: «Όποιος έρθει, θα συλληφθεί και θα επιστραφεί», δήλωσε χαρακτηριστικά. Ακόμα και άνθρωποι που φεύγουν από τον πόλεμο στο Σουδάν πλέον κρατούνται χωρίς καμία δυνατότητα να εξηγήσουν την ιστορία τους.

Όπως γράφει το BBC, στην Αγυιά, οι φρουροί απαγόρευσαν στους μετανάστες να μιλήσουν στους δημοσιογράφους: «Είναι υπό κράτηση», ανέφεραν. Στο δημοσίευμα γίνεται αναφορά στις συνθήκες κράτησης: λίγες βρύσες, χωρίς κανονικά ντους, κουβέρτες στο πάτωμα, ρούχα και παιχνίδια δωρεάς στοιβαγμένα — όλα αχρησιμοποίητα. Η θερμοκρασία ξεπερνά τους 40°C και πολλοί άντρες κυκλοφορούν γυμνόστηθοι.

Μέσα σε δύο ημέρες, δημοσιογράφοι του BBC είδαν περίπου 200 άτομα από Αίγυπτο, Μπαγκλαντές, Υεμένη και Σουδάν. Ανάμεσά τους και περίπου 20 έφηβοι και δύο γυναίκες. Όμως ένα σαββατοκύριακο νωρίτερα, 900 άτομα αποβιβάστηκαν από τη Λιβύη, φτάνοντας στα όρια της δομής.

Από τον Ιανουάριο μέχρι τα τέλη Ιουνίου, πάνω από 7.000 μετανάστες έφτασαν στην Κρήτη — τριπλάσιοι από ό,τι το 2024. Συνολικά, σχεδόν 20.000 περάσματα καταγράφηκαν στην ανατολική Μεσόγειο, με τον διάδρομο Λιβύη–Κρήτη να έχει γίνει η κύρια οδός.

Σύμφωνα με το BBC το φαινόμενο αυξήθηκε μετά τη συμφωνία Ιταλίας–Λιβύης για αναχαίτιση σκαφών στη θάλασσα, παρά τις καταγγελίες για βασανιστήρια και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τον Ιούλιο, η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι «ο δρόμος προς την Ελλάδα κλείνει», με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να δηλώνει στη Βουλή ότι «όσοι μπαίνουν παράνομα θα συλλαμβάνονται».

Λίγες ημέρες αργότερα, ο 20χρονος Μουσταφά - ο οποίος έφυγε από τον πόλεμο στο Σουδάν - συνελήφθη. Μεταφέρθηκε από την Αγυιά στην Αμυγδαλέζα, σε ένα στρατόπεδο με προκάτ κατασκευές, περιφράξεις και κάμερες. «Ζούμε σαν σε φυλακή», είπε τηλεφωνικά στον ρεπόρτερ. «Δεν μας αφήνουν να κινηθούμε, δεν έχουμε ρούχα ή παπούτσια. Η κατάστασή μας είναι άθλια».

Δικηγόροι επιβεβαιώνουν τα λεγόμενά του: νεοαφιχθέντες περπατούν ξυπόλυτοι, χωρίς πληροφόρηση. Σύμφωνα με το δίκαιο, Σουδανοί πρόσφυγες κανονικά λαμβάνουν άσυλο. Ο Μουσταφά αφηγήθηκε πώς έμεινε μήνες σε απάνθρωπες συνθήκες στη Λιβύη και διέσχισε τη θάλασσα για δύο μέρες με 38 άτομα σε φουσκωτό σκάφος.

«Δεν φτάσαμε στη στεριά λόγω των κυμάτων», σώθηκαν στη θάλασσα όπως εξηγεί. Τώρα φοβάται ότι η Ελλάδα θα τον απελάσει πίσω. «Ήρθα γιατί υπάρχει πόλεμος και θέλω προστασία. Τώρα δεν ξέρω ποια θα είναι η τύχη μου», λέει.

Ο υπουργός κ. Πλεύρης περιγράφει τη στάση του ως «σκληρή» σε σχέση με το μεταναστευτικό: «Καμιά χώρα δεν μπορεί να αντέξει τέτοια πίεση και να μην αντιδράσει», δηλώνει υπερασπίζοντας τα νέα κυβερνητικά μέτρα. Αρχικά ισχυρίστηκε ότι η Κρήτη δεχόταν «έως και 3.000 άτομα τη μέρα», αλλά στη συνέχεια μείωσε τον αριθμό λέγοντας «περίπου 1.000 σε τρεις μέρες», αναφέρει το BBC.

Ο Πλεύρης υπερασπίζεται την αναστολή του ασύλου και λέει ότι οι Σουδανοί θα μπορούσαν να μείνουν… στη Λιβύη. «Προσπαθούμε να ισορροπήσουμε τα δικαιώματα των μεταναστών με την προστασία της ελληνικής κοινωνίας», υποστηρίζει. «Όποιος μπει στην Ελλάδα αυτούς τους τρεις μήνες, παραβιάζει τον νόμο».

Η Κομισιόν δηλώνει πως «εξετάζει την κατάσταση» και κάνει λόγο για «εξαίρεση» λόγω της απότομης αύξησης αφίξεων, που ενδεχομένως επηρεάζει την ασφάλεια της Ευρώπης.

Η Πολωνία σταμάτησε επίσης τις αιτήσεις ασύλου στα ανατολικά σύνορά της τον Μάρτιο, αν και με διάφορες εξαιρέσεις. Η Ελλάδα το έκανε και το 2020, στην κρίση του Έβρου. Ορισμένες πρόνοιες της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου επιτρέπεται να ανασταλούν «σε καιρό πολέμου ή άλλης δημόσιας έκτακτης ανάγκης», όμως νομικοί αμφισβητούν αν η σημερινή κατάσταση εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία είτε στην περίπτωση της Ελλάδας, είτε της Πολωνίας, σημειώνει το BBC.

«Αυτό το άρθρο αφορά πόλεμο ή γενική εξέγερση», λέει ο νομικός Δημήτρης Φουράκης από την Κρήτη ο οποίος εργάζεται με μετανάστες στην Κρήτη και διαπιστώνει μια ανησυχητική τάση σε όλη την Ευρώπη, προειδοποιώντας πως οι κλειστές δομές σύντομα θα φτάσουν στα όριά τους: «Είναι εύκολο να λες “θα τους στείλουμε πίσω”, αλλά είναι σχεδόν αδύνατο στην πράξη. Είναι μια απόφαση παράνομη και πρέπει να σταματήσει αμέσως».

Η κατακόρυφη αύξηση αφίξεων συνέπεσε με την κορύφωση της τουριστικής σεζόν. Ο υπουργός Μετανάστευσης δηλώνει πως η προστασία του τουρισμού είναι απόλυτη προτεραιότητα. «Ποτέ δεν είδα μετανάστες», λέει ο Ανδρέας Λουγιάκης, ιδιοκτήτης ταβέρνας στην Παλαιόχωρα. «Οι βάρκες πάνε κυρίως στη Γαύδο». Ωστόσο, σημειώνεται πως ακόμα και η φήμη για την άφιξή τους κάνει ζημιά στις επιχειρήσεις. «Ο κόσμος νομίζει ότι εδώ είναι γεμάτο μετανάστες και δεν υπάρχουν παραλίες… Μας νοιάζει η επιβίωση των οικογενειών μας».

Η αναστολή του ασύλου είναι μόνο ένα κομμάτι ενός ευρύτερου σχεδίου καταστολής της «παράτυπης» μετανάστευσης. Ο υπουργός σχεδιάζει να φυλακίζει όσους δεν απελαύνονται μετά την απόρριψη της αίτησής τους και να εφαρμόσει ηλεκτρονική επιτήρηση με «βραχιολάκια». Παράλληλα, υπόσχεται αυστηρή επανεξέταση των επιδομάτων.

Καθώς επικαλείται «εκατομμύρια» υποψήφιους μετανάστες στη Βόρεια Αφρική, ο Πλεύρης καλεί τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης να εκτιμήσουν τη «γραμμή άμυνας» της Ελλάδας: «Αν δεν πάρουν σκληρά μέτρα τα κράτη-σύνορα της Ε.Ε., όλη αυτή η ροή θα φτάσει σε εσάς», δηλώνει.

Κάθε βράδυ, καθώς το ηλιοβασίλεμα βάφει την Κρήτη πορτοκαλί, λιμενικοί μεταφέρουν μικρές ομάδες μεταναστών στο λιμάνι για να επιβιβαστούν στο νυχτερινό πλοίο προς Αθήνα. Όταν οι αφίξεις αυξήθηκαν, δεν υπήρχε χώρος για όλους στα καράβια.

Οι ισχυροί άνεμοι και όχι η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης φαίνεται να έχουν επιβραδύνει προς το παρόν τη ροή των σκαφών, υπογραμμίζει το BBC και τονίζει πως παρόλο που η κυβέρνηση υποστηρίζει πως πρόκειται για προσωρινό μέτρο για το καλοκαίρι, οι αντιδράσεις πληθαίνουν. Οι αντιδράσεις σχετίζεται με το «πόσο εύκολα μπορούν οι κυβερνήσεις να παραβιάσουν ένα θεμελιώδες δικαίωμα στο όνομα της ασφάλειας. Δημιουργεί επίσης ερωτήματα για άτομα όπως ο Μουσταφά από το Σουδάν, ο οποίος διέφυγε από τον πόλεμο και τώρα έχει συλληφθεί στην Ευρώπη.»

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.