Άκουγα τον εκπρόσωπο τύπου του Υπουργείου Οικονομικών, κ. Όμηρο Τσάπαλο, και δεν πίστευα στα αυτιά μου. Την ίδια στιγμή που διέδιδε πανευτυχής ότι η διαδικασία των δηλώσεων φέτος κύλησε ομαλά, ευχαρίστησε τους λογιστές που εργαζόμασταν τα Σαββατοκύριακα για να μπορέσουν οι δηλώσεις να υποβληθούν στην ώρα τους. Πραγματικά, απορώ: δεν καταλαβαίνει την αντίφαση αυτής της δήλωσης; Πόσο καλά μπορεί να πάει η διαδικασία των δηλώσεων αν χρειάζεται να είμαστε τα Σαββατοκύριακα στα γραφεία μας;
Δεν ήταν όμως ο εκπρόσωπος του Υπουργείου, κατ΄επέκταση και της εξουσίας, που δεν αντιλήφθηκε την αντίφαση και πόσο προσβλητική ήταν η δήλωσή του για τους λογιστές. Δεν το κατάλαβαν ούτε οι δημοσιογράφοι, δηλαδή οι εκπρόσωποι της κοινωνίας. Δεν ρώτησαν τον κ. Τσάπαλο, γιατί οι λογιστές χρειάστηκε για ένα ακόμα καλοκαίρι να είμαστε κλεισμένοι στα γραφεία μας γεμάτοι άγχος να προλάβουμε τις προθεσμίες και τι σκοπεύει να κάνει το Υπουργείο για να μην επαναληφθεί και του χρόνου. Αυτή τη δημοσιογραφική αντιμετώπιση έχουμε οι λογιστές πολλά χρόνια τώρα. Παρουσιαζόμαστε ούτε λίγο ούτε πολύ ως ένας κλάδος που αδυνατούμε να βάλουμε σε τάξη τα χρονοδιαγράμματα και ζητάμε την επιείκεια του Υπουργείου.
Η αλήθεια είναι ότι οι λογιστές στην Ελλάδα είμαστε μια ιδιαίτερη κατηγορία. Διαφέρουμε από τους συναδέλφους μας σε όλον τον υπόλοιπο κόσμο, γιατί πουθενά άλλου δεν υπάρχει αυτός ο καταιγισμός συνεχόμενων αλλαγών άμεσης εφαρμογής. Ειδικά σχετικά με τις δηλώσεις εισοδήματος, έχουμε αλλαγή των εντύπων κάθε χρόνο και ανακοίνωση των οδηγιών λίγο πριν αρχίσουν οι υποβολές ή -όπως φέτος που τα πράγματα πήγαν πολύ καλύτερα- δύο μήνες μετά την έναρξη της υποβολής. Διαφέρουμε και από όλα τα επαγγέλματα στην Ελλάδα, γιατί είμαστε ο κλάδος αυτός που καλείται να λύσει τα αδιέξοδα που προκαλούν οι διαχρονικές κρατικές παθογένειες στις σχέσεις των πολιτών και των επιχειρήσεων με το κράτος. Υπάρχει πρόβλημα στην ασφαλιστική σου ικανότητα; Ο ΕΦΚΑ αδιαφορεί, αλλά ο λογιστής σου είναι εκεί. Ακόμα και στη μεταγραφή ενός ανήλικου αθλητή ζητήθηκε η βοήθειά μας, γιατί η αυτόματη έκδοση ΑΦΜ στα παιδιά δημιούργησε περιπλοκές στη λήψη κωδικών taxisnet που ήταν απαραίτητη για την ολοκλήρωση των διαδικασιών μεταγραφής.
Έχει δημιουργηθεί λοιπόν η ψευδής εντύπωση και στο κράτος, αλλά και στην κοινωνία ότι οι λογιστές επενδύουμε στις κρατικές αυτές παθογένειες, γιατί αυτές μας καθιστούν απαραίτητους. Αμφότεροι, κάνετε τεράστιο λάθος. Αν μεσολαβούμε για να λύσουμε προβλήματα, δεν το κάνουμε από επαγγελματικό καθήκον, αλλά από ανθρώπινο, γιατί διαπιστώνουμε ότι δεν υπάρχει κανείς άλλος που να μπορεί να ενώνει τις τελείες στα προβλήματα που δημιουργούν οι δυσλειτουργίες του κράτους. Επίσης, σας παρακαλώ να αναλογιστείτε ότι λογιστές υπάρχουν σε όλον τον κόσμο και κατά βάση αμείβονται πολύ καλύτερα για λιγότερες ώρες απασχόλησης και για πιο εύκολη εργασία.
Από το 2013 που η υποβολή των δηλώσεων έγινε υποχρεωτικά ηλεκτρονική, δεν έχει υπάρξει ούτε μια χρονιά που η διαδικασία να κύλησε ομαλά. Με τον χειρόγραφο ή και τον μεικτό τρόπο υποβολής, τον Μάιο είχαμε τελειώσει με τις δηλώσεις. Τι συμβαίνει και εδώ και 13 χρόνια τα προβλήματα δεν λύνονται; Δεν έχω απάντηση σε αυτήν την ερώτηση, το μόνο όμως που έχω να επισημάνω είναι ότι στην αναμπουμπούλα ο λύκος χαίρεται. Όσοι ζητάμε εξορθολογισμό των διαδικασιών, το εννοούμε. Η φορολογική διοίκηση είναι αυτή που το αρνείται και η υπόλοιπη κοινωνία αδιαφορεί επιδεικτικά για αυτό μας το αίτημα.
Για να γίνει λειτουργική η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, απολύτως απαραίτητο είναι να γνωρίζουμε τα έντυπα και τις οδηγίες, πριν την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολόγησης. Δηλαδή πριν μπει το 2026, η ΑΑΔΕ και το Υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να έχουν δημοσιεύσει τα έντυπα και τις οδηγίες για τις δηλώσεις του έτους του 2026, που θα υποβληθεί το 2027.
Το ίδιο θα πρέπει να γίνει για όλη την φορολογική νομοθεσία και όλες τις διαδικασίες. Ό,τι αποφασίζεται και νομοθετείται, να τίθεται σε ισχύ από τη μεθεπόμενη χρονιά. Θέλουμε να αλλάξουμε κάτι στη διαδικασία φορολόγησης των βραχυχρόνιων μισθώσεων; Υπέροχα, θα ισχύσει από 1/1/2027. Θέλουμε να αλλάξουμε κάτι στο ψηφιακό δελτίο αποστολής; Υπέροχα, θα ισχύσει από 1/1/2027!
Ακούγεται πολύ καλό για να είναι αληθινό, καθώς π.χ. τον Φεβρουάριο του 2025 δεν είχαμε ιδέα για το ψηφιακό πελατολόγιο, αλλά τέθηκε σε ισχύ από 1η Ιουλίου του 2025 ενώ όλοι οι τεχνικοί ενημερώνουν την ΑΑΔΕ ότι τα συστήματά τους δεν είναι ακόμα έτοιμα. Δεν αρκεί όμως μόνο αυτό. Απαιτούνται άλλες δύο συνθήκες.
Να μην ανακοινώνεται μια υποχρέωση, όταν ακόμα τα συστήματα δεν είναι έτοιμα. Έχει γίνει συνήθεια να ανακοινώνονται υποχρεώσεις για συστήματα που δεν λειτουργούν. Από την ενεργοποίηση IRIS για νομικά πρόσωπα, μέχρι τις διαδικασίες για τη δεύτερη φάση του ψηφιακού δελτίου αποστολής, που δημοσιεύθηκαν με απόφαση της ΑΑΔΕ τον Αύγουστο του 2024 και ακόμα και σήμερα δεν υπάρχουν τα σχετικά συστήματα.
Τέλος, θα πρέπει να σταματήσει αυτός ο ορυμαγδός αλλαγών στην φορολογική νομοθεσία. Ποιος ο λόγος; Πού αποσκοπούν οι συνεχόμενες αλλαγές; Μέσα στους 11 πρώτους μήνες του 2023 δημοσιεύθηκαν 2.559 αποφάσεις και ψηφίστηκαν 46 φορολογικοί νόμοι και το 2024 και το 2025 οι αλλαγές συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό.
Όλα αυτά τα χρόνια από το 2010 και μετά, έχουμε συνεχόμενες αλλαγές άμεσης εφαρμογής, με ανέτοιμα συστήματα και το κράτος έχει το θράσος να μας λέει ότι μας φέρεται με επιείκεια, επειδή μας δίνει ολιγοήμερες παρατάσεις κάθε χρόνο.
Δεν θέλουμε καμία επιείκεια. Απαιτούμε σοβαρότητα. Και εξηγήσεις. Δεν μπορεί η φορολογική διοίκηση να κάνει τόσα πολλά χρόνια τόσα λάθη και να μην λογοδοτεί πουθενά. Χαρακτηριστική άλλωστε ήταν η φράση του διοικητή της ΑΑΔΕ κ. Πιτσιλή το 2024, ότι η ΑΑΔΕ δεν κάνει λάθη. Αν όμως στον δημόσιο διάλογο γινόντουσαν οι σωστές ερωτήσεις, η ΑΑΔΕ όχι μόνο δεν θα μπορούσε να ισχυρίζεται ότι δεν κάνει ποτέ λάθη, αλλά θα απολογούνταν γι΄αυτά.
* Ο Αγαμέμνων Σταυρόπουλος είναι Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός
