Για πρώτη φορά μετά από 20 μήνες πολέμου στη Γάζα, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο αναθεώρησης των συμφωνιών σύνδεσης με το Ισραήλ.
«Η κατάσταση στη Γάζα είναι καταστροφική», δήλωσε η Kaja Kallas, Ύπατη Εκπρόσωπος του μπλοκ για την εξωτερική πολιτική, και πρόσθεσε: «Απαιτείται πίεση για να αλλάξει η κατάσταση».
Από τις 2 Μαρτίου, το Ισραήλ έχει κυριολεκτικά αποκλείσει τη Λωρίδα της Γάζας όπου τίποτε δεν μπορεί να εισέλθει, ούτε τρόφιμα, ούτε φάρμακα ή βοήθεια οποιουδήποτε είδους, ενώ έχει απαγορευθεί και η είσοδος στους δημοσιογράφους. Τα τριακόσια φορτηγά, που εγκρίθηκαν προ ημερών από την ισραηλινή κυβέρνηση, εξακολουθούν να σταματούν στα σύνορα. Ο ΟΗΕ απηύθυνε έκκληση ότι, 14 χιλιάδες παιδιά κινδυνεύουν να πεθάνουν από υποσιτισμό άμεσα, εάν δεν παραδοθεί βοήθεια στον πληθυσμό.
Μετρήσεις που τροφοδοτούν την αυξανόμενη διεθνή κατακραυγή, είναι όπως αυτή της UN Women (19/5) σύμφωνα με την οποία τουλάχιστον 28 χιλιάδες γυναίκες και κορίτσια έχουν σκοτωθεί σε επιθέσεις από τις ισραηλινές δυνάμεις, από την έναρξη του πολέμου τον Οκτώβριο του 2024. «Μεταξύ των θυμάτων, χιλιάδες ήταν μητέρες, οι οποίες άφησαν τα παιδιά, τις οικογένειες και τις κοινότητες κατεστραμμένες», ανέφερε η UN Women.
Σπάει ένα ταμπού στην Ευρώπη
Η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας είναι τόσο σοβαρή, που ανάγκασε την πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών να ψηφίσουν υπέρ της αναθεώρησης των συμφωνιών σύνδεσης (2000) με το Τελ Αβίβ, οι οποίες μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες θεωρούνταν "διπλωματικό ταμπού".
Ωστόσο, ο «σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και οι «δημοκρατικές αρχές» θεωρούνται απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμφωνία εταιρικής σχέσης, ρήτρα την οποία είχε επικαλεστεί από αρκετό καιρό η Ισπανία και η Ιρλανδία, αλλά ήταν η προσχώρηση των Κάτω Χωρών, οι οποίες ήταν πάντα υποστηρίκτριες του Ισραήλ, που σηματοδότησε ότι κάτι άλλαζε.
Προ ημερών, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που συγκλήθηκε για να αξιολογήσει το αίτημα της Χάγης, 17 από τις 27 χώρες ψήφισαν υπέρ. Εναπόκειται πλέον στην Επιτροπή να αξιολογήσει την αναθεώρηση της συμφωνίας, υπό το πρίσμα της ισραηλινής επίθεσης και της συνεχιζόμενης πολιορκίας της Γάζας.
Αν και αργά, σύμφωνα με πολλούς παρατηρητές, και με τα αποτελέσματα να παραμένουν αβέβαια, η έναρξη της διαδικασίας από τις Βρυξέλλες προκάλεσε την έντονη διαμαρτυρία του εκπροσώπου του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών, Oren Marmorstein, για τον οποίο «αντικατοπτρίζει μια πλήρη παρανόηση της περίπλοκης πραγματικότητας, την οποία αντιμετωπίζει το Ισραήλ». Και για να σηματοδοτήσει μια μεγάλη αλλαγή ρυθμού στην Ένωση, το Συμβούλιο προχώρησε στον διορισμό ενός ειδικού εντεταλμένου για την ειρηνευτική διαδικασία στη Μ. Ανατολή, του Christophe Bigot, ενός έμπειρου Γάλλου διπλωμάτη.
Αποστολή του ειδικού Ευρωπαίου εντεταλμένου θα είναι η προώθηση «της λύσης δύο λαών, δύο κρατών» θέση για την οποία η Ευρώπη δηλώνει αμετάθετη.
Το Ισραήλ απομονώνεται
Το ευρωπαϊκό σημείο καμπής για να σπάσει ο αποκλεισμός της βοήθειας προς τη Γάζα, συνοδεύεται από άλλες πρωτοβουλίες οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη, σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Στη Μαδρίτη, το ισπανικό κοινοβούλιο ξεκίνησε τη διαδικασία επιβολής εμπάργκο αποστολής όπλων στο Ισραήλ, ενώ «στοχευμένες κυρώσεις» είχαν απειληθεί με κοινή δήλωση από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τον Καναδα, ακολουθούμενες από την ανακοίνωση του Λονδίνου, ότι είχε αναστείλει τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου με το Ισραήλ. Σε μια έντονη ομιλία στο Κοινοβούλιο στο Λονδίνο, ο υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι περιέγραψε τα ισραηλινά σχέδια ως «αποκρουστικά, τερατώδη και ηθικά αδικαιολόγητα», και κάλεσε την πρέσβειρα του Ισραήλ Τζίπι Χοτοβέλι για να την ενημερώσει, ότι η βρετανική κυβέρνηση θεωρεί τον αποκλεισμό «σκληρό και αδικαιολόγητο».
Η Dοwning Street έχει επίσης επιβάλει κυρώσεις σε ηγετικά στελέχη, μεταξύ των πλέον εξτρεμιστών εκφραστών του κινήματος των εποίκων στην Δυτική Όχθη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, μετά από μήνες αδράνειας, οι Βρυξέλλες έχουν διαθέσει 82 εκατομμύρια ευρώ στην UNRWA, την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες, που κατηγορείται από την ισραηλινή κυβέρνηση για συνενοχή με τη Χαμάς.
Εν τω μεταξύ, στη Δυτική Όχθη, σύμφωνα με δημοσίευμα των Times of Israel (22/5) ο ισραηλινός στρατός πυροβόλησε στoν αέρα κατά τη διάρκεια επίσκεψης διπλωματών από διάφορες χώρες στην Τζενίν. Το θέμα διερευνάται από τις ισραηλινές αρχές, ενώ προκάλεσε διεθνή κατακραυγή.
Αν και οι εκδηλώσεις αυξανόμενης ανυπομονησίας διάφορων διεθνών φορέων με τις ισραηλινές πολιτικές πολλαπλασιάζονται, και χωρίς να είναι σαφές, ποιο αποτέλεσμα θα μπορούσε να επιτευχθεί, το μίσος οδήγησε στη δολοφονία από Παλαιστίνιο, δύο αθώων Ισραηλινών στην Ουάσιγκτον. Την αμέσως επόμενη ημέρα, μεταξύ άλλων πολυάριθμων θυμάτων, μια Παλαιστίνια μητέρα έχασε τα 9 από τα 10 παιδιά της στη Γάζα μετά από ισραηλινό βομβαρδισμό. Θα μπορούσε άραγε αυτό το κλίμα μίσους και απόγνωσης να αντιστραφεί;
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου πρόσφατα ανακοίνωσε την απόσυρση των ισραηλινών διαπραγματευτών από τις συνομιλίες με τη Χαμάς στο Κατάρ. Οι δύο πλευρές διαπραγματεύονται κατά διαστήματα τους τελευταίους μήνες χωρίς τη σοβαρή πρόθεση τερματισμού των εχθροπραξιών. Εκτιμάται ότι από τους υπόλοιπους 58 Ισραηλινούς ομήρους, 23 είναι ακόμα ζωντανοί.
Επιπλέον, σύμφωνα με το CNN, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες πιστεύουν, ότι είναι πιθανό το Ισραήλ να ετοιμάζεται να χτυπήσει ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, παρά το γεγονός ότι η διοίκηση Τραμπ επιδιώκει διπλωματική συμφωνία με την Τεχεράνη. Μια τέτοια επίθεση θα οδηγούσε σε μια κατευθείαν ρήξη με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, με τον οποίο, Αμερικανοί αξιωματούχοι αναφέρουν, ότι οι σχέσεις του Νετανιάχου είναι ήδη ψυχρές.
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει, ότι λίγες ημέρες μετά την ορκωμοσία Τραμπ μεταφέρθηκαν στο Ισραήλ 1800 βόμβες υψηλής διατρητικής ικανότητας, ικανές να πλήξουν τις υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Ο Ντόναλντ Τραμπ θα επιθυμούσε ένα τέλος στον πόλεμο, επειδή, μεταξύ άλλων, δημιουργείται ο κίνδυνος να εμποδισθεί το μεγαλεπήβολο σχέδιο του για τον Κόλπο – ο Οργανισμός Τραμπ δραστηριοποιείται ήδη σε μεγάλες οικιστικές και χρηματιστηριακές επενδύσεις – όπως και οι πιθανότητες του, καθώς φημολογείται, να λάβει το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Αλλά η αντίσταση του Νετανιάχου, ο οποίος αρνείται σοβαρές συνομιλίες και ο οποίος δεν έχει την πρόθεση να παραιτηθεί, διότι θα αντιμετωπίσει σοβαρές κατηγορίες, εμποδίζει κάθε πολιτική διέξοδο από τη σύγκρουση.
«Αυτό που κάνει τώρα το Ισραήλ», παραδέχθηκε ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ Εχούντ Ολμέρτ είναι πολύ κοντά σε έγκλημα πολέμου» και τροφοδοτεί τις σειρήνες του αντισημιτισμού. Πολλοί από την αντιπολίτευση φοβούνται, ότι το Ισραήλ διατρέχει τον κίνδυνο να μετατραπεί σε κράτος παρία της διεθνούς πολιτικής σκηνής, αν η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα συνεχιστεί.
Και, όσο περισσότερο οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι μόνες ικανές να επιβάλουν ένα τέλος στις επιχειρήσεις του Ισραήλ, καθυστερούν, τόσο περισσότερο η Ευρώπη αρχίζει να αντιλαμβάνεται, ότι αυτή θα μπορούσε να είναι ο τελευταίος παράγοντας παρέμβασης, προκειμένου να σταματήσει η σημερινή τραγωδία.