Η εμπορική συμφωνία ΕΕ - ΗΠΑ αποτελεί μεγάλη νίκη για τον Τραμπ, αλλά όχι ολοκληρωτική ήττα για τις Βρυξέλλες

Μετά από εβδομάδες έντονων διαπραγματεύσεων μεταξύ των ανώτατων εμπορικών αξιωματούχων τους, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ κατέληξαν τελικά σε μια εμπορική συμφωνία, την παραμονή του τελευταίου γύρου των συνομιλιών για τους δασμούς μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας. Εν τέλει, χρειάστηκε να συναντηθούν ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για να καταλήξουν στη συμφωνία της Κυριακής.

Αυτό είναι κάτι που έχουμε δει και σε άλλες συμφωνίες που έχει συνάψει ο Ντόναλντ Τραμπ, όπως σημειώνει το BBC σε ανάλυσή του. Η προσωπική του εμπλοκή είναι αυτή που έφερε τη συμφωνία, ακόμα και όταν οι προοπτικές για μια σημαντική πρόοδο δεν φαίνονταν ευοίωνες. Αυτό έχει σημασία και για τις δύο πλευρές, καθώς πολλές επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας εξαρτώνται από αυτό που η ΕΕ αποκαλεί «τη μεγαλύτερη διμερή εμπορική και επενδυτική σχέση στον κόσμο».

Η κυβέρνηση Τραμπ το πανηγυρίζει ως μεγάλη νίκη και από πολλές απόψεις είναι. Αλλά δεν είναι και πλήρης ήττα για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Όλος ο ευρωπαϊκός Τύπος υμνεί τον πρόεδρο αυτή τη στιγμή, εντυπωσιασμένος από τη συμφωνία που διαπραγματεύτηκε για λογαριασμό των Αμερικανών», δήλωσε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς μέσω ανάρτησης στο X. «Αύριο τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης θα δημοσιεύσουν αναμφίβολα τίτλους όπως «Ο Ντόναλντ Τραμπ πήρε μόνο το 99,9% από αυτά που ζήτησε», πρόσθεσε.

Η παρηγοριά είναι ότι η ΕΕ θα βρεθεί αντιμέτωπη πλέον δασμό 15% από τις ΗΠΑ, αντί για την απειλή του 30% που είχε προηγηθεί. Ωστόσο, εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική υποχώρηση, καθώς το ποσοστό είναι πολύ υψηλότερο από ό,τι πριν από την αποκαλούμενη «Ημέρα της Απελευθέρωσης» του Τραμπ τον Απρίλιο και δεν είναι τόσο καλό όσο το ποσοστό 10% του Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι Βρυξέλλες μπορούν να επισημάνουν το γεγονός ότι ο χαμηλότερος συντελεστής θα εφαρμοστεί σε πολλές σημαντικές ευρωπαϊκές εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των φαρμακευτικών προϊόντων και των ημιαγωγών. Αυτό σημαίνει επίσης ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων της ΕΕ θα αντιμετωπίσουν έναν δασμό 15%, αντί για τον παγκόσμιο δασμό 25% που τέθηκε σε ισχύ στις αρχές Απριλίου.

Αλλά σε αντάλλαγμα, η ΕΕ «ανοίγει τις χώρες με μηδενικούς δασμούς» στις αμερικανικές εξαγωγές, είπε ο Τραμπ. Ο χάλυβας και το αλουμίνιο της ΕΕ θα συνεχίσουν επίσης να υπόκεινται σε δασμό 50% όταν πωλούνται στις ΗΠΑ.

Η ΕΕ διένυσε εβδομάδες προσπαθώντας να παρουσιάσει τον εαυτό της ως σκληρό διαπραγματευτή, καθώς προετοίμαζε αντίποινα δασμολογικά μέτρα, απειλώντας ότι θα προχωρούσε στην εφαρμογή τους. Τα μέτρα που απειλούσε να επιβάλλει η ΕΕ, θα έπληταν προϊόντα των ΗΠΑ αξίας 100 δισ. ευρώ που εξάγονται στην ΕΕ.

Τον Μάιο, δημοσιεύθηκε ένας κατάλογος 217 σελίδων με τα προϊόντα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχο, περιλαμβάνοντας τα πάντα, από ανταλλακτικά αεροσκαφών μέχρι ουίσκι.

Ωστόσο, κατά την έναρξη των διαπραγματεύσεων, οι Βρυξέλλες αντιμετώπιζαν σημαντικές προκλήσεις ως προς τη διαπραγματευτική θέση. Η συγκυρία δεν ήταν καθόλου ιδανική για να διακινδυνεύσει κανείς έναν εμπορικό πόλεμο με τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Η οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης είναι υποτονική εδώ και αρκετό καιρό και μόλις την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποίησε ότι «το περιβάλλον παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο, ιδίως λόγω των εμπορικών διαφορών». Αυτή η συμφωνία εξαλείφει μέρος αυτής της αβεβαιότητας και, εν τέλει, η Κομισιόν, η οποία διαπραγματεύεται για λογαριασμό των 27 κρατών μελών της ΕΕ, αποφάσισε ότι αξίζει τον κόπο, ακόμη και αν οι δασμοί ύψους 15% του Τραμπ καταλήξουν να μειώσουν τον όγκο του εμπορίου, επειδή καθιστούν τις εξαγωγές της προς τις ΗΠΑ λιγότερο ανταγωνιστικές.

Η Ευρώπη εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ για την ασφάλειά της. Στο πίσω μέρος του μυαλού της διαπραγματευτικής ομάδας των Βρυξελλών θα υπήρχαν ανησυχίες ότι ο Τραμπ θα μπορούσε ενδεχομένως να σταματήσει την προμήθεια όπλων στην Ουκρανία, να αποσύρει τον αμερικανικό στρατό από την περιοχή ή ακόμη και να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ.

Για τον Τραμπ, που εξακολουθεί να πανηγυρίζει τη συμφωνία που πέτυχε με την Ιαπωνία την περασμένη εβδομάδα, η ανακοίνωση αυτή σηματοδοτεί μια ακόμη σημαντική νίκη.

Η συμφωνία ισοδυναμεί επίσης με την προσδοκία για έσοδα από δασμούς ύψους περίπου 90 δισ. δολαρίων για τα κρατικά ταμεία, με βάση τα εμπορικά στοιχεία του περασμένου έτους.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η ΕΕ θα αγοράσει επίσης ενεργειακά προϊόντα και όπλα από τις ΗΠΑ αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι η ΕΕ θα αυξήσει τις επενδύσεις της στις ΗΠΑ κατά 600 δισ. δολάρια, συμπεριλαμβανομένου του αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού, και θα δαπανήσει 750 δισ. δολάρια για την αγορά ενέργειας.

Η εμπορική συμφωνία παρουσιάζεται ως ένα ορόσημο στις σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Βρυξελλών, αλλά δεν ήταν εύκολο να φτάσουμε μέχρι εδώ.

Και οι δύο πλευρές έπαιξαν σκληρά και κανένας δεν ήταν διατεθειμένος να υποχωρήσει εύκολα, αλλά καμία από τις δύο πλευρές δεν ήθελε οι διαπραγματεύσεις να παραταθούν πέρα από την προθεσμία της 1ης Αυγούστου.

Για χρόνια, ο πρόεδρος των ΗΠΑ καταγγέλλει ως αθέμιτες τις εμπορικές πρακτικές της Ευρώπης. Το πρώτο μέρος αυτού είναι το έλλειμμα. Πέρυσι, αυτό σήμαινε ότι οι ΗΠΑ αγόρασαν από την ΕΕ προϊόντα αξίας 236 δισ. δολαρίων περισσότερο από ό,τι πούλησαν στην ΕΕ.

Ο Τραμπ υιοθετεί την κάπως απλοποιημένη άποψη ότι πρόκειται για αμερικανικό πλούτο που φεύγει άσκοπα από τη χώρα. Η πραγματικότητα είναι ότι το διεθνές εμπόριο αποτελεί μια πιο περίπλοκη κατάσταση.

Το άλλο παράπονο είναι ότι οι αυστηροί κανονισμοί της ΕΕ για τα πάντα, από τα αυτοκίνητα μέχρι τα κοτόπουλα, δυσκολεύουν τις αμερικανικές εταιρείες να πουλήσουν τα προϊόντα τους στην ΕΕ, σε αντίθεση με το αντίστροφο.

Η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναγνώρισε την ανάγκη αντιμετώπισης του ελλείμματος. Κατά την ανακοίνωση της συμφωνίας, δήλωσε: «Πρέπει να επαναφέρουμε την ισορροπία. Έχουμε εξαιρετικές εμπορικές σχέσεις. Είναι ένας τεράστιος όγκος εμπορίου που έχουμε μαζί. Επομένως, θα τον κάνουμε πιο βιώσιμο».

Αυτή η συμφωνία δείχνει πόσο σοβαρά αντιμετωπίζει ο Τραμπ τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ, η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, συνεργάζονται με άλλους.

Δεδομένου ότι η ΕΕ αποτελείται από 27 πολύ διαφορετικές χώρες, φαίνεται ότι είναι μία από τις πιο δύσκολες εμπορικές συμφωνίες. Αυτό συνέβη λίγες μέρες μετά την υπογραφή μιας άλλης σημαντικής συμφωνίας των ΗΠΑ με την Ιαπωνία - έχουν επίσης υπογραφεί συμφωνίες με το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βιετνάμ και την Ινδονησία.

Οι άλλες μεγάλες διαπραγματεύσεις που εξακολουθούν να βρίσκονται στο τραπέζι αφορούν τους τρεις μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ - το Μεξικό, τον Καναδά και την Κίνα. Και με τον πρόεδρο των ΗΠΑ με διάθεση για συμφωνίες, ενδέχεται να υπάρξουν περισσότερες θετικές ειδήσεις για την παγκόσμια οικονομία τις επόμενες 48 ώρες.

Σημειώνεται εξάλλου ότι για τρίτη φορά σε τρεις μήνες, οι ΗΠΑ και η Κίνα διεξάγουν εμπορικές συνομιλίες στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, τη Δευτέρα και την Τρίτη, και αυξάνονται οι προσδοκίες ότι οι υψηλοί δασμοί μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου θα μπορούσαν να ανασταλούν για περαιτέρω 90 ημέρες.

Πριν από λίγες ημέρες, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «τα πάνε πολύ καλά με την Κίνα» και υπονόησε ότι το σημαντικό σημείο διαφωνίας σχετικά με τις εξαγωγές σπάνιων γαιών είχε ξεπεραστεί.

Με την επίτευξη συμφωνίας με την ΕΕ, οι διαπραγματευτές του Ουάσιγκτον έχουν ενισχυμένη θέση καθώς προχωρούν σε συνομιλίες με το Πεκίνο. Ωστόσο, η Κίνα έχει μέχρι στιγμής υιοθετήσει μια πιο αδιάλλακτη στάση σε σχέση με άλλους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. Και αν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου αποτύχουν, το παγκόσμιο εμπόριο θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπο με σημαντικές διαταραχές τους επόμενους μήνες.

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.