Αθήνα, 6 Αυγούστου 2025
Η Greenpeace απευθύνει δραματική έκκληση για μια ισχυρή Παγκόσμια Συνθήκη για τα Πλαστικά, την ώρα που νέες καταγγελίες φέρνουν στο φως τον αποφασιστικό ρόλο των εταιρειών πετροχημικών στην υπονόμευση των διαπραγματεύσεων του ΟΗΕ στη Γενεύη.
Ξεκίνησε χθες στη Γενεύη ο κατά γενική ομολογία πιο καθοριστικός γύρος διαπραγματεύσεων του ΟΗΕ (INC-5.2), που θα διαρκέσει έως τις 14 Αυγούστου, και αποτελεί συνέχεια των αδιέξοδων συνομιλιών της Νότιας Κορέας, τον περασμένο Δεκέμβριο. Οι προσδοκίες για την κατάληξη μιας συμφωνίας που θα φέρει ριζικές αλλαγές στην παραγωγή και διαχείριση του πλαστικού παραμένουν ισχυρές.
Οι πετροχημικές εταιρείες απειλούν τις διαπραγματεύσεις
Σε έκθεση που δημοσιεύτηκε πρόσφατα από το βρετανικό γραφείο της Greenpeace, αναδεικνύεται το πώς ελάχιστες εταιρείες πετροχημικών ασκούν τεράστια επιρροή στην εξέλιξη των διαπραγματεύσεων. «Από την έναρξη των συνομιλιών το 2022, επτά επιχειρήσεις έχουν παράγει τόσο πλαστικό που θα μπορούσε να γεμίσει 6,3 εκατομμύρια απορριμματοφόρα — δηλαδή 5,5 απορριμματοφόρα κάθε λεπτό», επισημαίνεται στην έκθεση. Οι εταιρείες αυτές —Dow, ExxonMobil, BASF, Chevron Phillips, Shell, SABIC και INEOS— αύξησαν την παραγωγή τους κατά 1,4 εκατομμύρια τόνους και έστειλαν συνολικά 70 λομπίστες στις διαπραγματεύσεις, επιβεβαιώνοντας την οργανωμένη παρέμβασή τους.
Σύμφωνα με το Κέντρο Διεθνούς Περιβαλλοντικού Δικαίου (CIEL), ο πέμπτος γύρος των διαπραγματεύσεων το 2024 είχε 220 λομπίστες ορυκτών καυσίμων παρόντες—αριθμός που ξεπερνούσε τις εθνικές αντιπροσωπείες της ΕΕ και των κρατών-μελών, αλλά και ομάδες επιστημόνων ή αυτόχθονες. «Αποτελούν τη μεγαλύτερη αντιπροσωπεία στις συνομιλίες», σημειώνει το CIEL, θέτοντας σοβαρά ερωτήματα για τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα των συνομιλιών.
Ανησυχίες για τη ρύπανση και τις κοινότητες
Παράλληλα, νέα ανάλυση της διεθνούς Greenpeace φέρνει στο φως την έκθεσή περισσότερων από 50 εκατομμυρίων ανθρώπων σε 11 χώρες σε επικίνδυνη ατμοσφαιρική ρύπανση που συνδέεται άμεσα με την παραγωγή πετροχημικών. Οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις που αποτελούν τον ενδιάμεσο κρίκο στην παραγωγή πλαστικού, εκλύουν μεγάλες ποσότητες πτητικών οργανικών ενώσεων, οξειδίων του αζώτου, οξειδίων του θείου και αιωρούμενων σωματιδίων, επιβαρύνοντας δραματικά τις γύρω κοινότητες. Έρευνες καταγράφουν αυξημένες συγκεντρώσεις τοξικών ρύπων και άμεση συσχέτιση με πλήθος σοβαρών ασθενειών.
Αναγκαίες οι δραστικές μειώσεις στην παραγωγή πλαστικού
Τα παραπάνω ευρήματα ενισχύουν την πίεση προς τις διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ για μια πραγματικά δεσμευτική συνθήκη που θα αντιμετωπίζει το ζήτημα στην πηγή του: τον περιορισμό της παραγωγής πλαστικού. Η Greenpeace ζητά μείωση τουλάχιστον 75% στην παγκόσμια παραγωγή έως το 2040 και επιμονή στην υιοθέτηση ρυθμίσεων για τη διαφάνεια και τον αποκλεισμό συγκρούσεων συμφερόντων στις διαπραγματεύσεις. Ταυτόχρονα, προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στις κοινότητες που πλήττονται περισσότερο από την κρίση του πλαστικού και να διασφαλιστεί η συμμετοχή ανεξάρτητων επιστημόνων, αυτόχθονων πληθυσμών και της κοινωνίας των πολιτών στη διαμόρφωση και εφαρμογή της τελικής συνθήκης.
Δυναμικό κύμα διαμαρτυρίας στη Γενεύη
Μια μόλις μέρα πριν την έναρξη των διαπραγματεύσεων, εκατοντάδες πολίτες και οργανώσεις συγκεντρώθηκαν στην Place des Nations στη Γενεύη, διεκδικώντας μια τολμηρή και νομικά δεσμευτική συμφωνία που θα θέτει τους ανθρώπους και το περιβάλλον πάνω από τα κέρδη μεγάλων ρυπαντών. Τη διαμαρτυρία διοργάνωσε η Greenpeace Ελβετίας από κοινού με το κίνημα Break Free from Plastic, το Ίδρυμα Gallifrey και πολλές περιβαλλοντικές και κοινωνικές ομάδες. Οι συμμετέχοντες, ντυμένοι με κίτρινα, κόκκινα και πορτοκαλί, συμβόλιζαν την επείγουσα φύση της κρίσης και τον κίνδυνο από την ανεξέλεγκτη παραγωγή πλαστικού, κυρίως από ορυκτά καύσιμα. Η κινητοποίηση αυτή ανέδειξε τη βούληση των πολιτών να προστατεύσουν την υγεία, τα δικαιώματα και τα οικοσυστήματα από την ολοένα διογκούμενη απειλή της πλαστικής ρύπανσης.
● Φωτογραφίες και βίντεο είναι διαθέσιμα εδώ και εδώ.
● Διαδραστικοί χάρτες των πετροχημικών περιοχών παραγωγής διατίθενται εδώ.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ελληνικό γραφείο Greenpeace, gpgreece@greenpeace.org, 2103840774
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.